Μπορεί η ελληνική αγορά ακινήτων να μη αποτελεί «μαγνήτη» για τους ξένους αλλά τους τελευταίους μήνες φαίνεται ότι το θερμόμετρο του ενδιαφέροντος αρχίζει να γράφει «υψηλές θερμοκρασίες». Σύμφωνα με πληροφορίες από τις αρχές του χρόνου ευρωπαϊκές εταιρίες που δραστηριοποιούνται στο ευρύτερο τομέα της αγοράς αρχίζουν να κάνουν έρευνες αγοράς αλλά και να αναζητούν συνεργάτες προκειμένου να αποκτήσουν παρουσία στην ελληνική αγορά. Σύμφωνα με πληροφορίες ήδη γαλλικές και βρετανικές επιχειρήσεις που ασχολούνται με την παροχή υπηρεσιών (μεσιτικές και συμβουλευτικές υπηρεσίες) έχουν ξεκινήσει έρευνα αγοράς αλλά και βολιδοσκοπήσεις με ελληνικές επιχειρήσεις που έχουν τις ίδιες ή παραπλήσιες δραστηριότητες προκειμένου να κλείσουν συμφωνίες είτε συνεργασίας είτε εκπροσώπησης.

«Ο κλάδος ο οποίος εμφανίζει σημαντικό ενδιαφέρον για τις ευρωπαϊκές κυρίως επιχειρήσεις είναι αυτός των μεσιτικών και συμβουλευτικών υπηρεσιών. Για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις του κλάδου η επέκταση τους στην ελληνική αγορά είναι απότοκο του νέου τοπίου που διαμορφώνονται λόγω της κρίσης. Στα πλαίσια αυτά αναζητούν είτε έλληνες συνεργάτες είτε αυτόνομη παρουσία είτε συνεργασία με την μορφή του φανταιζί. Ήδη στα πλαίσια αυτά συνεργασίας κινούνται τουλάχιστον τρείς βρετανικοί και γαλλικοί όμιλοι οι οποίοι αναζητούν έλληνες «συνεργάτες». Φυσικά, η εμπειρία των τελευταίων χρόνων έχει δείξει ότι τουλάχιστον δύο συνεργασίες ελληνικών μεσιτικών και συμβουλευτικών επιχειρήσεων με βρετανικές εταιρίες τινάχθηκαν στον «αέρα» . Η ελληνική αγορά έχει πολλές ιδιαιτερότητες τόσο ως προς την οργάνωση όσο και ως προς την λειτουργία της. Το κύριο χαρακτηριστικό της είναι ότι βασίζεται σε προσωπικές σχέσεις αφού ο μεγαλύτερος όγκος των εργασιών προέρχεται από το ελληνικό κοινό. Τα στοιχεία αυτά καθιστούν την ελληνική αγορά απροσπέλαστη και είναι φυσικό οι έλληνες επιχειρηματίες του κλάδου να αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό τέτοιες συνεργασίες. Αντίθετα το άνοιγμα της αγοράς προς την Ευρώπη αλλά και η παρουσία ξένων επενδυτών θα καταστήσει τέτοιας μορφής συνεργασίες απαραίτητες.», αυτό τόνιζε οικονομικός αναλυτής υπόψη του οποίου τέθηκαν οι πληροφορίες για το ενδιαφέρον ξένων ομίλων που δραστηριοποιούνται στο τομέα των υπηρεσιών της αγοράς ακινήτων να δραστηριοποιηθούν –άμεσα ή έμμεσα- στο συγκεκριμένο κλάδο.

Όμως , τους τελευταίους μήνες έχει αρχίσει να καταγράφεται και ενδιαφέρον από το εξωτερικό για την αγορά εξοχικής κατοικίας. Πληροφορίες μάλιστα εμφανίζουν το ενδιαφέρον που προς το παρόν περιορίζεται στην καταγραφή της αγοράς να προέρχεται από βρετανούς , γερμανούς και ιταλούς επενδυτές οι οποίοι επιθυμούν να επενδύσουν στο τομέα της εξοχικής κατοικίας. Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος είναι η Κρήτη, η Κέρκυρα αλλά και οι δυτικές ακτές της Πελοποννήσου.

Η κάμψη του τουρισμού,  που όλα δείχνουν ότι θα χαρακτηρίσει τη φετινή περίοδο αναμένεται να επηρεάσει και την αγορά κατοικίας σε παραθεριστικά θέρετρα από κατοίκους του εξωτερικού.

«Η πορεία του τουρισμού είναι το βαρόμετρο και για την αγορά εξοχικής κατοικίας . Δεν είναι τυχαίο ότι η ανάπτυξη του τουριστικού real estate που καταγράφηκε στο παρελθόν στις αγορές της Ισπανίας και των χωρών της Βόρειας Αφρικής συνδυάσθηκε τόσο με την κατακόρυφη αύξηση του τουρισμού όσο και με την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Σημαντικός δείκτης είναι επίσης και η κατά κεφαλή δαπάνη των τουριστών. Δηλαδή τα χρήματα που ξοδεύουν κατά τη παραμονή τους στη χώρα. Υψηλή τουριστική δαπάνη «μεταφράζεται» σε οικονομικά εύρωστους επισκέπτες οι οποίοι μπορούν να προχωρήσουν στην αγορά μίας εξοχικής κατοικίας» τόνιζε χαρακτηριστικά στέλεχος μεγάλης εταιρίας που δραστηριοποιείται στις κατασκευές εξοχικών κατοικιών απαντώντας σε ερώτηση σχετική με την πορεία του τουρισμού και την αγορά εξοχικής κατοικίας. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η έκρηξη του τουρισμού σε Ισπανία , Τουρκία και Αίγυπτο συνοδεύτηκε τόσο με αύξηση της κατά κεφαλής δαπάνης των τουριστών όσο και άνθηση του τουριστικού real estate.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΟΟΣΑ η αύξηση των επενδύσεων σε ακίνητα που καταγράφηκε στην διάρκεια της προηγούμενης δεκαετίας στην Ισπανία, στη Τουρκία και στην Αίγυπτο έγινε ταυτόχρονα με την:

- Επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου.

- Αύξηση των αφίξεων τουριστών

- Αύξηση της κατά κεφαλής τουριστικής δαπάνης.

Αντίθετα στην ελληνική αγορά οι δείκτες αυτοί εμφάνισαν έντονη επιδείνωση τα τελευταία τρία χρόνια και όλα δείχνουν ότι η τάση αυτή δεν πρόκειται να αντιστραφεί τουλάχιστον φέτος. Ιδιαίτερα ανησυχητικό για την πορεία όχι μόνο του τουρισμού αλλά και των επενδύσεων σε εξοχικές κατοικίες είναι το γεγονός ότι η τουριστική περίοδος έχει περιορισθεί σχεδόν στους τρείς μήνες σε αντίθεση με τις ανταγωνίστριες χώρες στις οποίες η σαιζόν αρχίζει από τον Απρίλιο και κλείνει το Νοέμβριο.

«Η συρρίκνωση της τουριστικής σαιζόν ουσιαστικά επηρεάζει τη ζήτηση για εξοχικές κατοικίες . Ακόμα και αν υπάρχει ενδιαφέρον δεν είναι δυνατόν να καλυφθεί αν αυτό περιορίζεται στους δύο μήνες. Επομένως οι προσπάθειες μας περιορίζονται στο να προωθήσουμε ακίνητα σε υποψηφίους αγοραστές οι οποίοι είναι έτοιμοι να αγοράσουν . Με απλά λόγια δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε για να δημιουργήσουμε ενδιαφέρον» τόνιζε χαρακτηριστικά κατασκευαστής που έχει ήδη σε εξέλιξη ένα μεγάλο επενδυτικό πρόγραμμα σε εξοχικές κατοικίες στη Κρήτη.

Την πρώτη γεύση πήρε η αγορά την περίοδο του φετινού Πάσχα, καθώς μειωμένη μέχρι και κατά 40% - σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις - ήταν η επιβατική κίνηση στην ελληνική ακτοπλοϊκή αγορά το φετινό Πάσχα, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι. Ακόμη και στις γραμμές της Κρήτης η πτώση προσέγγισε το 30% έως 35%. Αντίστοιχα, σε ορισμένες περιοχές της χώρας, όπως η Κέρκυρα, η Αχαΐα, η Ρόδος και η Μαγνησία, το πρόβλημα ήταν πολύ μεγάλο. Η μείωση του αριθμού των επισκεπτών στη Ρόδο και τις άλλες περιοχές ξεπέρασε το 30%, ενώ και τα έσοδα ήταν μειωμένα κατά 50% σε σχέση με πέρυσι Είναι χαρακτηριστικό ότι στο Πήλιο και τους υπόλοιπους παραδοσιακούς τουριστικούς προορισμούς της Μαγνησίας η πληρότητα δεν ξεπέρασε το 50%, ενώ σε ορισμένα παραλιακά μέρη του νομού δεν ξεπέρασε ούτε το 30%. Μόνο μερικά μεγάλα ξενοδοχεία του Βόλου εμφάνισαν πληρότητα της τάξης του 70% - 75%. Στην Κέρκυρα, η μείωση των αφίξεων άγγιξε το 30%. Φέτος δεν λειτούργησαν περίπου 5.000 κλίνες, καθώς 10 μεγάλα ξενοδοχεία παρέμειναν κλειστά τις μέρες του Πάσχα, ενώ στα παράλια της Δυτικής Πελοποννήσου και κυρίως στην Αχαΐα και την Ηλεία, μόλις το 30% των ξενοδοχείων κατάφερε να ανοίξει αυτές τις μέρες. Η κρίση άγγιξε φέτος και την άλλοτε «κραταιά» Μύκονο, όπου πολλά ξενοδοχεία παρέμειναν κλειστά. Μόνο τα ξενοδοχεία της Χώρας και περίπου 25 άλλα γύρω από την πόλη λειτούργησαν, προχωρώντας σε γενναίες μειώσεις τιμών (30% - 35%).

Ψάχνουν για ακίνητα στην Ελλάδα αναζητώντας μέσα στην κρίση ευκαιρίες αλλά και ήλιο όλο και περισσότεροι Βορειοευρωπαίοι, γεγονός που συνδέεται άμεσα με τη μεγάλη πτώση των τιμών στην παραθεριστική κατοικία κατά την τελευταία διετία φτάνει ή και ξεπερνά το 40%. Το ενδιαφέρον αυτό ωστόσο δεν προχωρά ακόμη, μαζικά τουλάχιστον, στο κλείσιμο συμφωνιών και στην υπογραφή συμβολαίων, καθώς από τη μια οι υποψήφιοι αγοραστές περιμένουν να πέσουν και άλλο οι τιμές για να επενδύσουν, και από την άλλη υπάρχουν μια σειρά αντικίνητρα και κυρίως αβεβαιότητα για την ελληνική οικονομία. Σύμφωνα με κτηματομεσιτικά γραφεία της Ελλάδας και της Γερμανίας, το μεγαλύτερο ενδιαφέρον προέρχεται από Γερμανούς, Αυστριακούς, Ελβετούς, Βρετανούς και, φυσικά, από Ρώσους.

Ωστόσο το καινούργιο στοιχείο σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν είναι ότι οι Γερμανοί, για παράδειγμα, βλέπουν την αγορά κατοικίας στην Ελλάδα όχι μόνο για προσωπική τους χρήση αλλά και ως επενδυτική ευκαιρία, δηλαδή με το σκεπτικό να τη νοικιάζουν για να τους αποφέρει μια ετήσια απόδοση. Επίσης, καινούργιο στοιχείο είναι το γεγονός ότι ενδιαφέρον καταγράφεται πλέον από νέες κατηγορίες υποψήφιων αγοραστών. Το αγοραστικό ενδιαφέρον των υποψήφιων αγοραστών δεν περιορίζεται σε έτοιμα ακίνητα αλλά επεκτείνεται και σε παραθαλάσσια οικόπεδα, τα οποία στη Ρόδο είναι ιδιαίτερα προσιτά για το μέσο γερμανικό εισόδημα. Μετά και την πτώση των τιμών, ένα οικόπεδο στο οποίο μπορεί να κτιστεί κατοικία 100 τ.μ. κοστίζει γύρω στα 30.000 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με γερμανικά κτηματομεσιτικά γραφεία, η Ρόδος επικεντρώνει περισσότερο από κάθε άλλο μέρος της Ελλάδας το ενδιαφέρον για επενδύσεις στην εξοχική κατοικία, όχι μόνο λόγω της φυσικής της ομορφιάς και της μεγάλης διάρκειας ηλιοφάνειας αλλά και της ύπαρξης κτηματολογίου, όπως άλλωστε ισχύει σε όλα τα Δωδεκάνησα, από τον καιρό της ιταλικής κυριαρχίας.

Το γεγονός αυτό, όπως αναφέρει δημοσίευμα της γερμανικής «Die Welt», καθιστά πιο εύκολες τις αγοραπωλησίες στα Δωδεκάνησα καθώς υπάρχουν καθαροί τίτλοι ιδιοκτησίας, αντίθετα απ' ό,τι συμβαίνει σε άλλα μέρη όπως η Κρήτη και η Χαλκιδική όπου, σύμφωνα με τον γερμανό συντάκτη, η απουσία κτηματολογίου έχει συχνά ως αποτέλεσμα το ενδιαφέρον να παραμένει «ενδιαφέρον». Παρά τα αντικίνητρα, ωστόσο, δηλαδή τους συχνά ασαφείς τίτλους ιδιοκτησίας και το πολύπλοκο φορολογικό και πολεοδομικό καθεστώς, σύμφωνα με το γερμανικό περιοδικό «Focus» που επικαλείται γερμανικό κτηματομεσιτικό γραφείο, το 2011 έφτασαν τους 600 οι Γερμανοί και Ελβετοί που εκδήλωσαν ενδιαφέρον για αγορές στη Ρόδο, σε ένα μέρος των οποίων έγιναν και συμβόλαια. Εκτός όμως από τον μέσο Ευρωπαίο, ενδιαφέρον καταγράφεται το τελευταίο χρόνο και από μια νέα κατηγορία υποψήφιων αγοραστών, με πολύ υψηλά εισοδήματα από όλο τον κόσμο. Αντίθετα με τον μέσο ευρωπαίο πελάτη που ψάχνει είτε για ένα οικόπεδο, είτε για μια κατοικία, αξίας κάτω των 500.000 ευρώ, η κατηγορία αυτή ενδιαφέρεται για ακίνητα αξίας άνω του 1,5 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για παράδειγμα για νεόδμητες βίλες στη Μύκονο με μίνιμουμ τέσσερα υπνοδωμάτια, ξενώνα, πισίνα και αξίας από 1,5 εκατ. ευρώ και πάνω.

Η εξοχική κατοικία εξακολουθεί να είναι ρυθμιστής της αγοράς κατοικίας καθως παρά την κρίση οι τουριστικές περιοχές στις οποίες επικεντρώνεται η ζήτηση για εξοχική κατοικία εξακολουθούν να καλύπτουν το 15% της συνολικής οικοδομικής δραστηριότητας. Απο στοιχεία που προέρχονται απο τις πολεοδομίες της χώρας προκύπτει ότι στα επόμενα δύο χρόνια στην Κρήτη, Δωδεκάνησα, Κυκλάδες και Ιόνια νησιά οι οικοδομές που θα κτιστούν και οι οποίες στην συντριπτική τους πλειοψηφία αφορούν σε εξοχικές κατοικίες καλύπτουν:

-Κρήτη το 6% του συνόλου της οικοδομικής δραστηριότητας

-Δωδεκάνησα και Κυκλάδες το 5%

-Ιόνια νησιά το 3,2%.

Συμφωνα με εκτιμήσεις οικονομικών αναλυτών , η ισχυρή παρουσία,παρα την κρίση της αγοράς εξοχικής κατοικίας μπορεί να δώσει το έναυσμα για την ανάκαμψη της οικοδομής στην περίπτωση που ακολουθηθούν πολιτικές ανάκαμψης της ζήτησης. Πρέπει να σημειωθεί ότι στις περιοχές στις οποίες η κύρια κατοικία κάλυπτε το σύνολο σχεδόν της οικοδομικής δραστηριότητας το μερίδιο στην συνολική "πίτα" της οικοδομής έχει περιοριστεί. Συγκεκριμένα , στην Αττική που μέχρι πριν ένα χρόνο οι οικοδομές αντιπροσώπευαν το 30% της οικονομικής δρασηριότητας τώρα το ποσοστό έχει περιοριστεί στο 28% με τάσεις περαιτέρω συρρίκνωσης. Πρέπει να σημειωθεί ότι η αγορά κύριας κατοικίας είναι πιο ευάλλωτη στην κρίση αφού απευθύνεται σε χαμηλά και μεσαία εισοδήματα τα οποία είναι ευαίσθητα στην αλλαγή του οικονομικού κλίματος και στην ανεργία. Σε αντίθεση , η αγορά εξοχικής κατοικίας εμφανίζεται λιγότερο εκτεθειμένη λόγω της σύνθεσης της ζήτησης.