“Ο θησαυρός είναι κρυμμένος σε περιοχές που μέχρι πριν από λίγα χρόνια ήταν στο περιθώριο της αγοράς αλλά και σε κάποιες άλλες που επηρεάστηκαν από τα ολυμπιακά έργα. Δεν βρίσκεται κρυμμένος σε κάποιο σύγχρονο κτίσμα αλλά θα πρέπει να τον αναζητήσετε σε οικοδομές μεγάλης ηλικίας. Θα τον αναγνωρίσετε όταν κτυπήσει την πόρτα σας ένας υποψήφιος αγοραστής με περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες -πιθανόν οικονομικός μετανάστης. Τότε να είστε σίγουροι ότι ήλθε ο χρόνος για να απολαύσετε τους καρπούς …των επιλογών σας» Αν νομίζετε αν η παραπάνω παράγραφος αποτελεί ένα γρίφο που καλείται να λύσει ο αναγνώστης του βιβλίου «Κώδικας Ντα Βίντσι» ‘έχετε κάνει λάθος. Πρόκειται για μία αναπαράσταση της σημερινής αγοράς ακινήτων που χαρακτηρίζεται από γλαφυρότητα αλλά από την άλλη πλευρά είναι πέρα για πέρα ρεαλιστική. Περιγράφει με απλά λόγια τους δρόμους που πρέπει να ακολουθήσει κάποιος υποψήφιος επενδυτής ακινήτων προκειμένου η αγορά που προτίθεται να κάνει να είναι αποδοτική σε σύντομο χρονικό διάστημα. Άλλωστε το μυστικό της επιτυχίας για κάθε οικονομική επιλογή είναι ο αγοραστής να πιάσει τον «σφυγμό» της αγοράς. Από τα στοιχεία που αφορούν την εξέλιξη των τιμών και της ζήτησης για την αγορά κατοικίας στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής του χρόνου προκύπτουν σαφείς ενδείξεις για αλλαγή του αγοραστικούς προτύπου. Συγκεκριμένα οι υποψήφιοι αγοραστές ακινήτων:

-Έχουν αναγάγει την τιμή ως το σημαντικότερο κριτήριο για την αγορά που θα κάνουν.

-Όταν έχουν να επιλέξουν μεταξύ ενός καινούργιου ή ενός μεταχειρισμένου σπιτιού στην ίδια περιοχή θα επιλέξουν το μεταχειρισμένο με την προϋπόθεση ότι η διαφορά της τιμής είναι ελκυστική.

-Προτιμούν να αγοράσουν ένα σπίτι μικρότερο καλύτερης κατασκευής παρά ένα μεγαλύτερο σπίτι πρόχειρης κατασκευής.

-Προσελκύονται με τις ευέλικτες προσφορές .

-Προτιμούν τις γειτονιές του κέντρου.

Το α΄εξάμηνο 2011 πιθανότατα να είναι καλύτερο για την αγορά ακινήτων σε σχέση με το προηγούμενο ; Όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι θα είναι δυσκολότερο αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα έλθει η συντέλεια του κόσμου. Αντίθετα , μέσα από τις δυσκολίες που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η αγορά θα αναδειχθούν ευκαιρίες οι οποίες πολύ δύσκολα θα εμφανισθούν ξανά. Η διαχείριση της ρευστότητας , από κείνους που την διαθέτουν, θα είναι ο καταλύτης για την εκμετάλλευση των ευκαιριών. Δεν είναι λίγοι οι ειδικοί που υποστηρίζουν την άποψη ότι η διατήρηση υψηλής ρευστότητας πρέπει να γίνει ακόμα και με την ρευστοποίηση περιουσιακών στοιχείων οι αποδόσεις των οποίων κρίνονται ως περιορισμένες. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι η πώληση ενός ακινήτου για την αγορά ενός άλλου πιο προσοδοφόρου μπορεί να αποδειχθεί κίνηση ματ στην επενδυτική σκακιέρα. Άλλωστε για τον επόμενο τουλάχιστον χρόνο , λένε , το μεγαλύτερο πρόβλημα ρευστότητας θα το αντιμετωπίσουν τα πιστωτικά ιδρύματα και για το λόγο αυτό τα επιτόκια που θα προσφέρουν για καταθέσεις θα είναι εξίσου υψηλά –μπορεί και υψηλότερα – από τα σημερινά.

Η επιφυλακτικότητα που χαρακτηρίζει την αγορά επαγγελματικών χώρων έχει ενισχύσει την θέση των αγοραστών οι οποίοι ζητούν πλέον να αγοράσουν σε τιμές οι οποίες θα τους εξασφαλίζουν αποδόσεις που μπορεί να ξεπερνούν-για ορισμένες κατηγορίες ακινήτων-και το 9%. Σύμφωνα με εκτιμήσεις κορυφαίων στελεχών εταιριών ακινήτων οι αποδόσεις που ζητούν να εξασφαλίσου οι αγοραστές για επενδύσεις γραφείων κινούνται σε επίπεδα που ξεπερνούν το 7% . Έχουν μάλιστα καταγραφεί τους τελευταίους μήνες προσφορές από την πλευρά των αγοραστών σε τιμές που εξασφαλίζουν απόδοση που να ξεπερνά το 8%. Ανάλογη είναι και η κατάσταση που επικρατεί και στην αγορά εμπορικών χώρων . Για εμπορικά καταστήματα οσο επιδεινώνεται ο δείκτης εμπορικότητας του δρόμου που βρίσκεται το προς πώληση κατάστημα οι αποδόσεις εκτοξεύονται , λόγω των συμπιεσμένων τιμών που προσφέρουν οι αγοραστές. Ακόμα χειρότερη είναι η εικόνα που έχει διαμορφωθεί στην αγορά αποθηκευτικών χώρων , όπου η προσφορά έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια με αποτέλεσμα οι τιμές που προσφέρονται να οδηγούν σε αποδόσεις , οι οποίες φθάνουν μέχρι και το 10%. «Ένας από τους πιο σημαντικούς λόγους που έχει περιοριστεί ο αριθμός των πωλούμενων επαγγελματικών χώρων είναι οι τιμές που προσφέρουν οι αγοραστές στους πωλητές οι οποίες είναι χαμηλότερες έως και κατά 30% σε σύγκριση με αυτές που ίσχυαν πριν 2 χρόνια. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να κλείνουν μόνο οι συμφωνίες στις οποίες ο πωλητής έχει άμεση ανάγκη ρευστότητας. Οι περισσότεροι , αποσύρουν ουσιαστικά το ακίνητο από την αγορά περιμένοντας είτε τον κατάλληλο χρόνο είτε τον κατάλληλο αγοραστή» . τόνιζε χαρακτηριστικά επικεφαλής τραπεζικής εταιρίας ακίνητης περιουσίας σχολιάζοντας το νέο σκηνικό που έχει διαμορφωθεί τους τελευταίους μήνες στην αγορά επαγγελματικών ακινήτων και συμπλήρωνε επισημαίνοντας ότι «η σημερινή κατάσταση θα βελτιωθεί μόνο αν υπερπηδηθούν τα εμπόδια στην πρόσβαση των επιχείρησεων σε ρευστότητα. Αξιοσημείωτο είναι ότι ακόμα και οι τιμές των ενοικίων έχουν αρχίσει να σημειώνουν οριακή υποχώρηση σε σχέση με τις αρχές του χρόνου.

H έλλειψη αγοραστικού ενδιαφέροντος αναγκάζει πολλούς θεσμικούς αλλά και ιδιώτες επενδυτές να αποσύρουν από την αγορά επαγγελματικά ακίνητα καθώς και ακριβές κυρίως κατοικίες που είχαν προς πώληση. Το φαινόμενο αυτό δεν παρατηρείται μόνο στα μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη κ.α) αλλά και σε τουριστικές περιοχές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα θα πρέπει να θεωρηθεί ότι στην Κρήτη , το καινόυργιο φαινόμενο είναι η κατάθεση προσφορών σε τιμές έως και 35% χαμηλότερες προκειμένου να βολιδοσκοπήσουν τις διαθέσεις του πωλητή και στην συνέχεια αποσύρουν το ενδιαφέρον τους. Μάλιστα , είναι μία συνήθης παρακτική κυρίως ξένων. Έτσι, η διαπίστωση ότι οι προσφορές που είχαν δεν ανταποκρίνονταν στο τίμημα που είχαν θέσει. Τυπικό παράδειγμα θα πρέπει να θεωρηθεί η περίπτωση μεγάλης τράπεζας η οποία είχε προσφέρει προς πώληση πολυώροφο ακίνητο κτίριο γραφείων σε κεντρική οδική αρτηρία της πόλης . Το τίμημα που ζητούσε κινούνταν σε υψηλα επίπεδα και ήταν λιγοστές λόγω αδυναμίας χρηματοδότησης . Έτσι αποφασίστηκε τελικά να αναβληθεί η πώληση μέχρι να βρεθεί ο κατάλληλος αγοραστής. Ανάλογες περιπτώσεις έχουν καταγραφεί και σε περιπτώσεις εμπορικών χώρων αλλά και σε πλειοδοτικούς διαγωνισμούς για την εκμίσθωση κτιρίων ή και ορόφων γραφείων σε ολόκληρη την Αττική. Αποτέλεσμα , μόνος το κέντρο της πρωτεύουσας να υπάρχουν αρκετές χιλιάδες τετραγωνικών μέτρων αδιάθετων χώρων και οι τάσεις είναι οι αδιάθετοι χώροι να πολλαπλασιάζονται. Η άλλη ‘όψη του νομίσματος είναι , η απροθυμία πολλών ιδιοκτητών να πουλήσουν ή να νοικιάσουν ακίνητα σε τιμές χαμηλότερες σε σχέση με αυτές που ζητούσαν.