Real Estate News NETWORKSOCIALOPINION.GR | INVESTNEWS.GR | PARATIRITIS.GR | PREMIUM.PARATIRITIS.GR

realestatenews.gr

Γηρασμενο το απόθεμα κτιρίων

Το απόθεμα και η παλαιότητα των κτιρίων αποτελούν δύο σημαντικά στοιχεία για την εξέλιξη κάθε πόλης. Πρώτον αποκαλύπτουν την οικοδομική δραστηριότητα μια συγκεκριμένη περίοδο και δεύτερον αποτυπώνουν την πληθυσμιακή μεταβολή που έχει επέλθει με την πάροδο του χρόνου. Στην Ελλάδα τη μεταπολεμική περίοδο και συγκεκριμένα τη δεκαετία του ‘60 παρατηρήθηκε έντονη οικοδομική δραστηριότητα αφού τότε κατασκευάστηκαν 810 χιλιάδες κτίρια. Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από την απογραφή οικοδομών και κτιρίων του Δεκεμβρίου 1990, ενώ δεν εμφανίζονται οι κατασκευές που γκρεμίστηκαν και οικοδομήθηκαν εκ νέου. Για την περίοδο 1991-2001 τα στοιχεία προκύπτουν από τις απογραφές αυτών των ετών. Σε ό,τι αφορά την παλαιότητα των κτιρίων στους κεντρικούς δήμους μεγάλων πόλεων της Ελλάδας, παρατηρείται ένα μεγάλο απόθεμα παλαιών (30-40 ετών) κατοικιών. Το φαινόμενο αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο στον κορεσμό της ελεύθερης γης λόγω της έντονης εσωτερικής μετανάστευσης προς τα μεγάλα αστικά κέντρα, τα οποία επεκτάθηκαν υπέρμετρα τα τελευταία 50 χρόνια.

Δήμος Αθηναίων

Ο Δήμος Αθηναίων λόγω της εσωτερικής μετανάστευσης του αγροτικού πληθυσμού σημείωσε πολύ έντονη αύξηση του αποθέματος ακινήτων από το 1919 μέχρι το 1980. Πρέπει να σημειωθεί ότι τη συγκεκριμένη περίοδο το πλήθος των ακινήτων σημείωσε αστρονομική αύξηση. Ο ρυθμός αύξησης τα τελευταία 20 χρόνια φαίνεται να μειώθηκε αισθητά. Ο Δήμος Αθηναίων υπολογίζεται ότι αριθμεί 68.148 κτίρια εκ των οποίων 60.070 έχουν χτιστεί πριν από το 1980 και 48.156 πριν από το 1970, τα οποία αντιστοιχούν σε 88,1% και 70,6% του συνολικού αποθέματος. Πρέπει να σημειωθεί ότι σημαντικό ποσοστό των κτιρίων (44%) χτίστηκε την περίοδο 1961-1980. Το ποσοστό μεταβολής του αποθέματος κτιρίων μέχρι τη δεκαετία του ’60 υπήρξε υψηλότερο απ’ ό,τι στο σύνολο της χώρας. Από το 1970 και μετά, ο ρυθμός αύξησης του αποθέματος ακινήτων σε σχέση με το σύνολο της χώρας να μειώθηκε αρκετά. Αναλύοντας την εικόνα για την παλαιότητα των κτιρίων στην Αθήνα, παρατηρούμε ότι μέχρι τη δεκαετία του ’80, το ποσοστό των κτιρίων κατά περίοδο κατασκευής υπήρξε πάντα μεγαλύτερο απ’ ό,τι στο σύνολο της χώρας. Η μεγαλύτερη διαφορά εντοπίστηκε τη δεκαετία του 1960, οπότε απόκλιση των δύο μεταβολών έφτασε τις 7 ποσοστιαίες μονάδες. Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι ο Δήμος Αθηναίων είναι το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα κορεσμού της διαθεσιμότητας γης και ως εκ τούτου της γήρανσης του πληθυσμού των ακινήτων.

Δήμος Θεσσαλονίκης

Ο κεντρικός δήμος της συμπρωτεύουσας σημείωσε πολύ έντονη αύξηση του αποθέματος ακινήτων από το 1919 μέχρι το 1980. Ο ρυθμός αύξησης τα τελευταία 20 χρόνια φαίνεται να μειώθηκε αισθητά. Ο Δήμος Θεσσαλονίκης υπολογίζεται ότι αριθμεί 25.998 κτίρια εκ των οποίων 19.879 έχουν χτιστεί πριν από το 1980 και 13.999 πριν από το 1970, τα οποία αντιστοιχούν σε 76,5% και 53,8% του συνολικού αποθέματος. Πρέπει να σημειωθεί ότι σημαντικό ποσοστό των κτιρίων (48%) χτίστηκε την περίοδο 1961-1980. Το ποσοστό μεταβολής του αποθέματος κτιρίων μέχρι τη δεκαετία του ’70 υπήρξε υψηλότερο απ’ ό,τι στο σύνολο της χώρας. Από το 1980 και μετά, ο ρυθμός αύξησης του αποθέματος ακινήτων σε σχέση με το σύνολο της χώρας μειώθηκε αρκετά, με εξαίρεση τη δεκαετία του ’90 όπου το ποσοστό μεταβολής του αποθέματος κτιρίων της Θεσσαλονίκης είναι κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερο από το σύνολο της χώρας. Αναλύοντας την εικόνα για την παλαιότητα των κτιρίων στη συμπρωτεύουσα, παρατηρούμε ότι μέχρι και τη δεκαετία του ’70 το ποσοστό των κτιρίων κατά περίοδο κατασκευής υπήρξε πάντα μεγαλύτερο απ’ ό,τι στο σύνολο της χώρας. Η μεγαλύτερη διαφορά εντοπίστηκε τις δεκαετίες του ’60 και ’70 με απόκλιση που έφτανε τις 5 ποσοστιαίες μονάδες.

Λιγότερα δάνεια μέχρι το τέλος του χρόνου

Δεν αλλάζουν γραμμή πλεύσης οι τράπεζες στην χορήγηση στεγαστικών δανείων το επόμενο τρίμηνο. Σύμφωνα με πληροφορίες , ο μεγάλος φόβος των τραπεζών είναι πλέον η αύξηση του αριθμού των επιχείρησεων και των ιδιωτών που αδυνατούν να εξυπηρετήσουν τον τραπεζικό τους δανεισμό. Ήδη , οι μέχρι στιγμής ενδείξεις καθιστούν ιδιαίτερα πιθανό το ενδεχόμενο μέχρι τέλος του χρόνου τα στεγαστικά δάνεια που βρίσκονται σε καθυστέρηση (οριστική ή προσωρινή) να ξεπερνούν το 10% των συνολικών χορηγήσεων και αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να απαιτηθεί να γίνουν την επομενη χρονιά μεγαλύτερες προβλέψεις απο τις τράπεζες , γεγονός που θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη επιδείνωση των οικονομικών τους αποτελεσμάτων και ενδεχομένως σε νέα κεφαλαιακή στήριξη. Αν μάλιστα συνυπολογιστεί και το γεγονός ότι η άντληση κεφαλαίων μέσω της ΕΚΤ έχει ημερομηνία λήξεως τότε το συμπέρασμα που προκύπτει αβίαστα είναι ότι τα πιστωτικά ιδρύματα θα είναι ακόμα πιό επιφυλακτικά στην χορήγηση δανείων (στεγαστικών και άλλων). Οι ίδιες πληροφορίες ώς ιδιαίτερα πιθανό το ενδεχόμενο ο ρυθμός της πιστωτικής επέκτασης για το 2011 να είναι αρνητικός δηλαδή οι εκταμιεύσεις δανίων να περιοριστούν ακόμα περισσότερο σε σχέση με σήμερα που η πιστωτική επέκταση έχει θετικό πρόσιμο 1%.

Με νέα μέτρα κτυπούν την αγορά

Το πακέτο των νέων μέτρων που σχεδιάζουν στο υπουργείο Οικονομικών όχι μόνο δεν πρόκειται να βοηθήσει στην ανάκαμψη της ζήτησης αλλά θα την φρεναρει ακόμα περισσότερο. Οι περικοπές στους μισθούς,σε συνδυασμό με το νέο κτύπημα στις αποδοχές εργαζομένων που θα μπορούσαν να εκδηλώσουν ενδιαφέρον για αγορά κύριας και εξοχικής κατοικίας θα είναι το τελειωτικό κτύπημα στην αγορά.

Σύμφωνα με πληροφορίες το "πακέτο θα προβλέπει περικοπές στους μισθούς των εργαζομένων στις 52 ΔΕΚΟ, "κούρεμα" στα επενδυτικά τους προγράμματα στο πλαίσιο υλοποίησης των πρόσθετων μέτρων 1,8-2,2 δισ. ευρώ του 2011 αλλά και ψαλλίδισμα στις φοροαπαλλαγές είναι μεταξύ των μέτρων που οριστικοποιούνται μέσα στον Απρίλιο μεταξύ κυβέρνησης και τρόικας. Το αρχικό σχέδιο του οικονομικού επιτελείου, που για την ώρα αποκλείει κατηγορηματικά την επιβολή έκτακτης εισφοράς, περιλαμβάνει 4 δράσεις:

1 περικοπή των δαπανών στις ΔΕΚΟ, με έμφαση σε όσους αμείβονται υψηλά από το σύνολο των περίπου 21.600 εργαζομένων.

2 Την επίσπευση του προγράμματος καταργήσεων και συγχωνεύσεων φορέων και οργανισμών του Δημοσίου.

3 Τη συρρίκνωση του δημόσιου τομέα. Σε αυτό εντάσσονται οι παρμβάσεις στο χώρο της παιδείας με τη καταργήση σχολείων και τμημάτων ΑΕΙ και ΤΕΙ.

4 Τη στοχοποίηση των οφειλετών του Δημοσίου, με στροφή σε εκείνους που έχουν την οικονομική δυνατότητα για εξόφληση των χρεών τους. Στο επίκεντρο μπαίνουν «οικονομικά υγιείς» φορολογούμενοι, που μπορούν να εξοφλήσουν -έστω και σε δόσεις- τα ληξιπρόθεσμα χρέη

Μείωση ή κλείνω

Τα "παζάρια", με στόχο τη μείωση των μισθωμάτων έως και 30%, μεταξύ των ενοικιαστών και των ιδιοκτητών εμπορικών ακινήτων, καθώς και ο συνεχώς αυξανόμενος αριθμός των ξενοίκιαστων καταστημάτων, συνθέτουν το "σκηνικό" της κτηματαγοράς. Το τελευταίο χρονικό διάστημα, το φαινόμενο της επαναδιαπραγμάτευσης των ενοικίων γίνεται ολοένα και πιο έντονο και δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που το υψηλό ενοίκιο αποτελεί σοβαρό λόγο για τους μικρομεσαίους και όχι μόνο επιχειρηματίες για να βάλουν λουκέτο στην επιχείρησή τους. Από την άλλη πλευρά, η πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση, που δίνει τη δυνατότητα στους ενοικιαστές να "σπάσουν" τα μισθωτήρια συμβόλαια έναν χρόνο μετά την πρώτη μίσθωση, προβληματίζει μια μερίδα των ιδιοκτητών. Στον ορατό κίνδυνο να παραμείνουν τα ακίνητά τους αναξιοποίητα και συμμεριζόμενοι τις οικονομικές δυσκολίες των επιχειρηματιών, κάποιοι ιδιοκτήτες προβαίνουν σε μείωση του μισθώματος. Υπάρχουν, όμως, και ορισμένοι που προτιμούν ο επαγγελματικός τους χώρος να παραμείνει ξενοίκιαστος από το να "ρίξουν την τιμή του ενοικίου.

Ποιά ακίνητα κινδυνεύουν

Η αύξηση των αντικειμενικών και οι υπό διαμόρφωση πολεοδομικές και χωροταξικές ρυθμίσεις οδηγούν στην απαξίωση της αγοράς ακινήτων στις λεγόμενες αγορές κατοικίας μεσαίου και χαμηλού κόστους αλλά και στην συρρίκνωση της αγοράς εξοχικής κατοικίας και σε δραστικό περιορισμό της εκτός σχεδίου δόμησης. Αυτές θα είναι οι άμεσες επιπτώσεις της δανειακής σύμβασης που σύντομα θα αρχίσει να νομοθετείται με εφαρμοστικούς νόμους.

Η αύξηση των αντικειμενικών αξιών θα πλήξει κυρίως περιοχές στις οποίες , οι αξίες παρά την κρίση εξακολουθούν να υπολείπονται ή να κινούνται στα επιπεδα των αντικειμενικών. Οι περιοχές αυτές είναι οι λεγόμενες χαμηλού κόστους στις οποίες οι αρχικές τιμές ζώνης υπολείπονταν σημαντικά των εμπορικών τιμών. Τέτοιες περιπτώσεις μπορεί να δει κανείς στην Δυτική Αττική και Θεσσαλονίκη καθώς και σε ζώνες άλλων επαρχιακών πόλεων . Από μία πρόσφατη έρευνα προέκυψε ότι οι περιοχές αυτές είναι κυρίως εκείνες οι οποίες εμφανίζουν τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας και τους υψηλότερους δείκτες εγκληματικότητας. Στις περιπτώσεις αυτές η αγορά ακινήτων θα δεχτεί μία σειρά πληγμάτων καθώς η αύξηση των τιμών ζώνης θα επιφέρει εκτός των άλλων μεγαλύτερη φορολογική επιβάρυνση των ιδιοκτητών η πλειοψηφία των οποίων ιδιοχρησιμοποιεί τα ακίνητα. Δεν είναι υπερβολή να υποστηρίξει κανείς ότι σε περιοχές όπως το Πέραμα, ο Ασπρόπυργος, οι Αχαρνές μία αύξηση των αντικειμενικών αξιών στα επίπεδα των τρεχουσών εμπορικών τιμών θα αποτελέσει τη ληξιαρχική πράξη θανάτου της τοπικής αγοράς . Αυτό θα συμβεί όχι μόνο διότι θα «παγώσουν» οι συναλλαγές αλλά και επειδή η αύξησης της φορολογικής επιβάρυνσης (φόρος εισοδήματος, τέλη και φόροι κεφαλαίου) σε συνδυασμό με τα υψηλά ποσοστά ανεργίας θα οδηγήσουν χιλιάδες ιδιοκτήτες είτε σε αδυναμία καταβολής των φόρων είτε σε αδυναμία εξυπηρέτησης των στεγαστικών τους δανείων. Ανάλογα φαινόμενα θα καταγραφούν και στις περιοχές που χαρακτηρίζονται –κυρίως λόγω εγκληματικότητας- ως υποβαθμισμενες και οι οποίες βρίσκονται στο κέντρο της πρωτεύουσας. Σε αυτές , η αύξηση των αντικειμενικών θα σημάνει εκτός των άλλων και την πλήρη απαξίωση των επαγγελματικών χώρων , στους οποίους οι αντικειμενικές αξίες που ισχύουν σήμερα είναι σημαντικά υψηλότερες από τις τρέχουσες αξίες .

Το δεύτερο μεγάλο πλήγμα που θα δεχτεί η αγορά ακινήτων αφορά στις περιοχές που είναι εκτός σχεδίου πόλεως και κυρίως εκείνες που βρίσκονται σε τουριστικές περιοχές. Σύμφωνα με το μνημόνιο ΙΙ , η ελληνική πλευρά αναλαμβάνει την υποχρέωση να προωθήσει άμεσα χωροταξικές και πολεοδομικές ρυθμίσεις οι οποίες θα ενισχύουν τις επενδύσεις. Αυτή η φαινομενικά «αθώα» πρόβλεψη μεταφράζεται σε αλλαγές στην αρτιότητα, στις χρήσεις γης και -το κυριότερο- ρυθμίσεις οι οποίες θα ενισχύουν την ιδιωτική πολεοδόμηση μεγάλων εκτάσεων. Στην πραγματικότητα , στην αγορά εξοχικής κατοικίας θα διαμορφωθούν δύο μέτρα και δύο σταθμά. Από την μία πλευρά , επενδυτικοί όμιλοι θα απολαμβάνουν κινήτρων για την ανάπτυξη της οργανωμένης μαζικής δόμησης και από την άλλη θα οι μικροί ιδιοκτήτες και οι τοπικοί κατασκευαστές θα πλήττονται από την ύφεση , την αδυναμία πρόσβασης στον τραπεζικό δανεισμό και την υψηλή φορολόγηση. Ήδη, οι ρυθμίσεις Σηφουνάκη για τα «τυφλά» οικόπεδα, τις χρήσεις γης στις εκτός σχεδίου περιοχές αλλά και τα νομοθετήματα που επιτρέπουν την «συγκατοίκηση» ξενοδοχείων με παραθεριστικές κατοικίες είναι ένας προάγγελος για αυτά που θα έλθουν αργότερα.

Κοινή συνισταμένη όλων αυτών , είναι ότι όλα στοχεύουν στην υποβάθμιση της ακίνητης περιουσίας που κατέχουν κυρίως χαμηλά και μεσαία εισοδήματα που ήδη πλήττονται από την παρατεταμένη ύφεση αλλά και από όλα τα μέτρα που προβλέπονται στο νόμο για την δανειακή σύμβαση.

pomidaani

nomisma_140x60
baner-pontiki