Δεν λείπουν οι επιχειρήσεις που θεωρούν την τρέχουσα περίοδο ως κατάλληλη για την αγορά ακινήτων. Και το πράττουν. Το ενδιαφέρον για απόκτηση ακινήτων δεν οφείλεται σε επενδυτικούς λόγους (στόχος οι υπεραξίες, κ.λπ.) καθώς οι διοικήσεις των εταιρειών –ακόμη και αυτών με πολύ υψηλό ταμείο- δεν φαίνονται διατεθειμένες να χάσουν ρευστότητα για να τοποθετηθούν εκτός του λεγόμενου «core business» (βασική δραστηριότητα). Αντίθετα, αποσκοπούν στο να καλύψουν άμεσες ή μελλοντικές ανάγκες στέγασης των δραστηριοτήτων τους και μάλιστα σε χαμηλότερες τιμές, σε σχέση με το παρελθόν. Ο όμιλος Νάκα για παράδειγμα, αγόρασε κατά την προηγούμενη οικονομική χρήση (αυτή που έληξε 30 Ιουνίου του 2012) το ακίνητο επί της Πανεπιστημίου 44 που στεγάζει το εκεί κατάστημά του. Η Space Hellas αγόρασε το ακίνητο που χρησιμοποιεί επί της Λεωφόρου Μεσογείων, προκειμένου να αποφύγει το κόστος ενοικίου. Σε αγορές ακινήτων προχώρησε τα τελευταία δύο χρόνια και η Autohellas με βασικό κριτήριο την εξυπηρέτηση -άμεση ή μελλοντική- των λειτουργικών της δραστηριοτήτων. Η Lamda Development αγοράζοντας πρόσφατα το χώρο του Διεθνούς Κέντρου Τύπου στο Μαρούσι, όχι μόνο απέκτησε το χώρο που σήμερα ενοικιάζει προκειμένου να στεγάσει το πολυκατάστημά της Golden Hall, αλλά παράλληλα και άλλους χώρους, τους οποίους θα επιδιώξει να αξιοποιήσει.

Eνδικοφανή προσφυγή κατά της πράξης διοικητικού προσδιορισμού φόρου ΕΝΦΙΑ στα ακίνητα του Συλλόγου, κατέθεσε ο Δικηγορικός Σύλλογος της Αθήνας.

Με τη προσφυγή του ο ΔΣΑ αμφισβητεί την συνταγματικότητα του επίμαχου φόρου και επισημαίνει ότι η ορθή εφαρμογή και επιβολή του απαιτεί εκκαθάριση επί της πραγματικής αγοραστικής αξίας και όχι με το σύστημα αντικειμενικών αξιών.

Ο ΔΣΑ ζητεί επίσης να αναγνωρισθεί ότι ως επιστημονικός σύλλογος, εξαιρείται από τη φορολόγηση για τα ακίνητα που χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την εξυπηρέτηση των σκοπών του συλλόγου(κυρίως επιστημονικών και εκπαιδευτικών).

«Η φορολόγηση απρόσοδης ακίνητης περιουσίας», τονίζεται στη προσφυγή, «καταλήγει απροκάλυπτα στη (μερική)δήμευσή της και συνακόλουθα σε εκ πλαγίου παραβίαση των σχετικών συνταγματικών απαγορεύσεων και περιορισμών. Η δήμευση/απαλλοτρίωση περιουσιακού δικαιώματος και δη ακίνητης περιουσίας είναι δυνατή κατά το Σύνταγμα μόνο εφόσον καταβληθεί αντίστοιχη στην αξία του ακινήτου αποζημίωση» άρθρο 17). Σωρευτικά με την επιβολή του ΕΝΦΙΑ, παραβιάζονται τα άρθρα 4 παρ. 1 και 5, 17, 78 παρ.1 του Συντάγματος».

«Η φορολόγηση με αντικείμενο τη περιουσία, πρέπει να ανταποκρίνεται στη φοροδοτική ικανότητα των πολιτών… Μόνη η διατήρηση ακίνητης περιουσίας», αναφέρεται χαρακτηριστικά, «όποια κι αν είναι η αξία της, δεν αρκεί για να τεκμηριώσει φοροδοτική ικανότητα, εφόσον δεν διαπιστώνεται ανάλογη οικονομική δυνατότητα, ήτοι παραγωγή εισοδήματος για τον φορολογούμενο, η οποία να επαρκεί για την κάλυψη των φορολογικών επιβαρύνσεων που αποδίδονται στην ακίνητη περιουσία».

Όπως υπογραμμίζεται, θα πρέπει τα εισοδήματα όχι μόνο να επαρκούν για καταβολή των φόρων αλλά και ένα σημαντικό τμήμα αυτών να απομένει στον φορολογούμενο, κατ’ επιταγήν και της συνταγματικά κατοχυρωμένης αρχής της οικονομικής ελευθερίας(άρθρο 5 του Συντάγματος).

Επισημαίνεται επίσης στη προσφυγή του ΔΣΑ ότι:

- Μετά το νόμο 4172/2013 που προέβλεψε αυτοτελή φορολόγηση 10% επί των μισθωμάτων, η όποια φορολόγηση των ακινήτων θα έπρεπε να εξαντλείται στα εισοδήματα που αποφέρουν τα ακίνητα. Διαφορετικά το ίδιο περιουσιακό στοιχείο(και όχι το εισόδημα) φορολογείται εις διπλούν.

- Η φορολογική επιβάρυνση των ακινήτων ανεξάρτητα από το αν αποφέρουν εισόδημα, κατ’ εξαίρεση έχει κριθεί συνταγματικά ανεκτή, μόνο για χρονικά περιορισμένο διάστημα και εφόσον υπάρχουν έκτακτες δημοσιονομικές ανάγκες. Είναι σαφές όμως ότι ο νόμος περί ΕΝΦΙΑ δεν έχει προσωρινό χαρακτήρα αλλά θα επιβαρύνει εις το διηνεκές κάθε ιδιοκτήτη ακινήτου.

- Η επιχειρηματολογία αυτή ισχύει και για νομικά πρόσωπα και δη όταν αυτά είναι μη κερδοσκοπικά καθώς η όποια τυχόν περιουσία του(συνήθως από τις εισφορές των μελών του) εξαντλείται αποκλειστικά στην εξυπηρέτηση του σκοπού του και δεν νοείται φορολόγηση επ΄ αυτής.

- Πέραν της αντισυνταγματικότητας του φόρου, από τον ΕΝΦΙΑ θα έπρεπε να εξαιρεθούν τα ιδιοχρησιμοποιούμενα ακίνητα του ΔΣΑ. Οι Δικηγορικοί Σύλλογοι είναι ΝΠΔΔ και σκοπός τους είναι πρωτίστως επιστημονικός. Ο ΔΣΑ είναι ο πρώτος επιστημονικός σύλλογος της χώρας.

Η εκπλήρωση των σκοπών του έχουν σαφώς μορφωτικό και εκπαιδευτικό χαρακτήρα, αφού στο κτήριο του ΔΣΑ βρίσκονται η βιβλιοθήκη(η μεγαλύτερη νομική βιβλιοθήκη της χώρας), η Τράπεζα Νομικών πληροφοριών, οι υπηρεσίες του συλλόγου ενώ στις αίθουσες του διοργανώνονται, συστηματικά, επιμορφωτικά σεμινάρια και εκδηλώσεις.

«Δεν φανταζόμαστε ότι ο νομοθέτης προνόησε να μην επιβαρύνει π.χ τα αθλητικά σωματεία και απέκλεισε τους επιστημονικούς συλλόγους, όταν μάλιστα οι οικονομικοί πόροι αυτών προέρχονται αποκλειστικά από τις εισφορές των μελών του», τονίζεται στη προσφυγή.

- Η πρόβλεψη του άρθρο 6 παρ. 2 του νόμου 4223/2013, ότι η δήλωση ΕΝΦΙΑ θα υποβληθεί μηχανογραφικώς ερήμην μας, από το ίδιο το υπουργείο Οικονομικών, μας στέρησε την δυνατότητα να ζητήσουμε την φορολόγησή μας επί της πραγματικής αγοραίας αξίας των ακινήτων μας. Αυτή όμως η κατάσταση δεν μπορεί να οδηγήσει σε κατάλυση του συνταγματικά κατοχυρωμένου δικαιώματος μας να ανταποδείξουμε την αξία των ακινήτων μας και να φορολογηθούμε επ΄ αυτής», καταλήγει η προσφυγή.