Σε δεινη θέση βρίσκεται η ελληνική αγορά ακινήτων και οι αιτίες που την προκάλεσαν θα εξακολουθήσουν να ισχύουν και το 2014. Αυτό είναι το συμπέρασμα συνεδρίου που διοργάνωσε το Ελληνικό Ινστιτούτο Εκτιμητικής.Ελλάδα, κατά το 2013 και τις προοπτικές της για το 2014. Ο Πρόεδρος του ΕΛΙΕ, Μπ. Χαραλαμπόπουλος, κήρυξε την έναρξη της εκδήλωσης και στο τέλος της σημείωσε τα βασικότερα σημεία και συμπεράσματα των εισηγήσεων που είναι:

1. Συνεχίστηκε η πτώση τιμών σε όλες τις κατηγορίες των ακινήτων κατά το 2013, με περισσότερο χαμένους, τα καταστήματα, τα γραφεία, τις μεγάλες κατοικίες, τους χώρους αποθηκών

2. Μείωση παρατηρήθηκε και στα ενοίκια με τις ίδιες κατηγορίες χαμένων .

3. Σε όποιες πόλεις υπήρχαν κατά την έναρξη της κρίσης πολλά απούλητα νεόδμητα διαμερίσματα, εκεί σημειώθηκαν και οι μεγαλύτερες μειώσεις τιμών

4. Ο αριθμός των μεταβιβάσεων ακινήτων κινήθηκε σε πάρα πολύ χαμηλά επίπεδα πλησιάζοντας τα επίπεδα της πλήρους ακινησίας της αγοράς.

5. Οι περισσότεροι ιδιοκτήτες ακινήτων είναι εν δυνάμει πωλητές, αλλά υπάρχει πλήρης σχεδόν ανυπαρξία αγοραστών και αυτό οφείλεται: Α Στην υπέρμετρη φορολογία της ακίνητης περιουσίας Β Στην υψηλή ανεργία Γ Στη συρρίκνωση των εισοδημάτων των νοικοκυριών Δ Στην ανυπαρξία δανείων από τράπεζες Ε Στην κακή ψυχολογία και στην απώλεια φωτός στο βάθος του...τούνελ

6.Ένα σημείο που πρέπει επίσης να προσεχθεί είναι ότι πολλές κατοικίες παραμένουν κενές διότι: Πολλοί ξένοι που δούλευαν στην Ελλάδα έχουν φύγει Πολλά Ελληνόπουλα μετανάστευσαν σε αναζήτηση εργασίας Πολλοί νέοι επιστρέφουν στο σπίτι των γονέων, λόγω οικονομικής αδυναμίας Δημογραφικά (μείωση γεννήσεων) Άρα περισσεύουν πολλές χιλιάδες Μ2 Το ίδιο συμβαίνει στα γραφεία και καταστήματα όπου έχουν κλείσει ή συρρικνωθεί χιλιάδες επιχειρήσεις.

7 . Το 2014 φαίνεται να χαρακτηρίζεται από έντονες δυσκολίες για την αγορά ακινήτων, η οποία δεν είναι ανεξάρτητη από την πορεία της οικονομίας της χώρας. Αν δεν αρχίσει η χώρα να παράγει, σιγά σιγά, προϊόντα που να υποκαθιστούν εισαγωγές και να μπορούν να εξάγονται, πολύ δύσκολα θα ανατραπεί η κατάσταση αυτή. Τούτο σημαίνει ότι πρέπει να επικρατήσει ένα μείγμα πολιτικής που θα βοηθά τον Έλληνα να "επιχειρήσει"

Πέρα όμως από τις δομικές αδυναμίες του εγχώριου real estate, υπάρχουν και άλλα εμπόδια που λειτουργούν αποτρεπτικά στο ενδιαφέρον των ξένων.

Το πρώτο είναι πως μιλάμε για μια αγορά όπου οι τιμές των ακινήτων συνεχίζουν να πέφτουν. Με μικρότερα ποσοστά, αλλά πέφτουν. Οι τρέχουσες εκτιμήσεις μιλούν για οριακή ανάκαμψη τιμών στα εμπορικά ακίνητα από το 2015 και για άνοδο στις κατοικίες όχι πριν από το 2016. Όσο και αν η υπόθεση του ακινήτου είναι μακροπρόθεσμη, εκτιμάται πως το ενδιαφέρον των ξένων θα ενταθεί όταν οι αγοραστές πειστούν πως τόσο οι τιμές, όσο και τα ενοίκια έχουν πιάσει πάτο και στο εξής θα αναμένεται ανοδική πορεία σε μακροπρόθεσμη βάση. Αν όλα πάνε καλά, κάτι τέτοιο θα φανεί κάπου προς το τέλος του έτους.

Αυτήν τη σταθεροποίηση μάλιστα της κατάστασης στην αγορά περιμένουν και στην Alpha Bank, προκειμένου η εταιρεία του ομίλου Alpha Αστικά Ακίνητα, σε συνεργασία με τη μητρική τράπεζα και ενδεχομένως άλλους επιχειρηματίες, να δραστηριοποιηθεί στο χώρο των ΑΕΕΑΠ (Ανώνυμη Εταιρεία Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας).

Το δεύτερο -και σαφώς μεγαλύτερο- εμπόδιο όμως είναι η στάση των τραπεζών και η απροθυμία τους να προχωρήσουν σε κουρέματα δανείων. Όταν τα ενοίκια έχουν πέσει την τελευταία πενταετία 40% και οι τρέχουσες αγοραπωλησίες γίνονται σε απόδοση (yield) της τάξης του 9% ή και του 10%, και μάλιστα σε ευρώ, φανταστείτε με πόσο μεγάλη ζημιά ρευστοποιεί ο πωλητής.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, ένας τέτοιος πωλητής, αν δεν αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά ζητήματα, θα περίμενε να δει πρώτα την αγορά να ανακάμπτει και μετά θα πουλούσε. Με άλλα λόγια, πολλές φορές, πίσω από ένα ακίνητο που πουλιέται βρίσκεται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο μία τράπεζα, η οποία έχει δανειοδοτήσει είτε την κατασκευή του ακινήτου, είτε την εταιρεία που αγόρασε και λειτουργεί το ακίνητο. Είναι φυσικό λοιπόν, ο υποψήφιος αγοραστής να μην θέλει να αναλάβει όλα τα σχετικά δάνεια και έτσι να ζητά από τις τράπεζες κούρεμα υποχρεώσεων.

Κάτι τέτοιο όμως δεν γίνεται και έτσι -επί του παρόντος- ξένοι όμιλοι που θα ήταν διατεθειμένοι να τοποθετήσουν εκατοντάδες εκατομμύρια στην ελληνική αγορά ακινήτων, τηρούν στάση αναμονής