Η καινούργια μόδα στη αγορά γης είναι οι ενοικιάσεις για γεωργικές και κτηνοτροφικές δραστηριότητες. Ηδη τρέχει ένα σχετικό πρόγραμμα απο το υπουργείο Γεωργικής Ανάπτυξης , με το έως τώρα ενδιαφέρον για μίσθωση αγροτεμαχίων να ξεπερνά τα 25.000 στρέμματα αγροτικής γης.Ηδη έχουν υπογραφεί μακροχρόνια συμβόλαια για 169 αγροτεμάχια: 103 αγροτεμάχια στη Θεσσαλονίκη, 21 στην Καβάλα, 21 στην Ξάνθη, 10 στην Πέλλα και 14 στη Λάρισα. Ενδεικτικό της μεγάλης απήχησης που συναντά το μέτρο στην ελληνική περιφέρεια, είναι το γεγονός ότι από τα 2.934 αγροτεμάχια που έχουν αναρτηθεί στο Διαδίκτυο, έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον για τα 2.232 αγροτεμάχια. Για την απευθείας μίσθωση διαθέσιμου αγροτεμαχίου οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να μπαίνουν σε πρώτη φάση στην ιστοσελίδα του ΟΠΕΚΕΠΕ (www.opekepe.gr). Κάθε αγροτεμάχιο μένει αναρτημένο στο διαδίκτυο για περίπου 15 ημέρες, ο έλεγχος της αίτησης διαρκεί το πολύ τρεις εβδομάδες και αμέσως μετά θα υπογράφεται η σύμβαση εκμίσθωσης. Η συνολική έκταση των εποικιστικών εκτάσεων που διαχειρίζεται το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης φθάνει τα 11,7 εκατομμύρια στρέμματα. Από αυτά: Tο 50% είναι δασικά ή έχουν εν τω μεταξύ δασωθεί Tα 4,5 εκ. στρέμματα είναι καλλιεργηθεί και Tα 1,5 εκ. στρέμματα είναι επικλινείς εκτάσεις ακατάλληλες για καλλιέργειες. Δηλαδή, οι προς παραχώρηση εκτάσεις για γεωργική εκμετάλλευση στους Ελληνες αγρότες ανέρχονται σε 4,5-5 εκατομμύρια στρέμματα.

Βασικός σκοπός της παραχώρησης γης στους αγρότες είναι η ενίσχυση της γεωργικής παραγωγής με προϊόντα ανταγωνιστικά. Δεδομένου άλλωστε ότι η καλλιεργούμενη γη σήμερα είναι 39 εκ. στρέμματα, ότι με τη διανομή των 4,5-5 εκ. στρεμμάτων, η αύξηση της εγχώριας αγροτικής παραγωγής θα μπορούσε να αυξηθεί σε ποσοστό έως και 11,5%. Τα δημόσια κτήματα που προορίζονται για μονοετείς καλλιέργειες παραχωρούνται στους νέους αγρότες για 5 χρόνια, ενώ αυτά που προορίζονται για πολυετείς καλλιέργειες μπορούν να είναι στη διάθεση των ενδιαφερομένων για 25 χρόνια.

Οι δικαιούχοι

Η ψήφιση του Νόμου 4061 σχετικά με τη «Διαχείριση ακινήτων υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων - Ρυθμίσεις εμπραγμάτων δικαιωμάτων και λοιπές διατάξεις» και συγκεκριμένα το Αρθρο 7 έχει επιφέρει κάποιες αλλαγές στα κριτήρια και στη μοριοδότηση αυτών της διαδικασίας απευθείας μίσθωσης αγροτεμαχίων δημόσιας γεωργικής και κτηνοτροφικής γης. Η διαδικτυακή πλατφόρμα υποβολής αιτήσεων μίσθωσης δημόσιας γεωργικής και κτηνοτροφικής γης αναβαθμίστηκε, προκειμένου να είναι σύμμορφη με τον Νόμο 4061/2012. Ο ενδιαφερόμενος για την παραχώρηση της χρήσης αγροτικού ακινήτου, με σκοπό την παραγωγή τροφίμων, φυτικής ή ζωικής προέλευσης ή ζωοτροφών ή για βόσκηση, έναντι χαμηλού τιμήματος, πρέπει να εντάσσεται σε μία από τις ακόλουθες κατηγορίες: Να είναι επαγγελματίας αγρότης ή νομικό πρόσωπο εγγεγραμμένο στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων ως κάτοχος αγροτικής εκμετάλλευσης, ή συνεταιρισμός ή ομάδα παραγωγών. Να είναι άνεργος εγγεγραμμένος στα αρχεία του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (Ο.Α.Ε.Δ.). Να είναι νέος ηλικίας έως τριάντα πέντε ετών πτυχιούχος Γεωτεχνικής Σχολής (ΑΕΙ ή ΤΕΙ). Οσο λιγότερα στρέμματα διαθέτει σήμερα ένας αγρότης, τόσο περισσότερα μόρια θα αποκτά. 100 μόρια θα λαμβάνουν οι νέοι αγρότες ηλικίας έως 35 ετών και οι νέοι αγρότες. 200 μόρια θα λαμβάνουν οι νέοι ηλικίας έως 35 ετών με επιπλέον πτυχίο Γεωτεχνικής Σχολής ημεδαπής ή αλλοδαπής. 180 μόρια θα λαμβάνουν οι άνεργοι και οι νέοι έως 35 ετών. 60 μόρια οι επαγγελματίες αγρότες. 50 μόρια οι αγρότες των οποίων η γη συνορεύει με τις εκτάσεις που θα διανεμηθούν. Σε περίπτωση ισοβαθμίας θα προηγείται ο μόνιμος κάτοικος και ο νεότερος ηλικιακά όσον αφορά τα φυσικά πρόσωπα και τα νομικά πρόσωπα (όπως συνεταιρισμοί) με τα περισσότερα μέλη (για τα νομικά πρόσωπα δεν ισχύει το πλαφόν των 100 στρεμμάτων). Για προϊόντα ή τρόφιμα εντός «καλαθιού» της οικείας περιφέρειας με βάση το στρατηγικό σχέδιο που έχει εκπονηθεί, ο παραγωγός θα λαμβάνει 100 μόρια, για εκείνα εκτός «καλαθιού» 50 μόρια, όσα και για καλλιέργεια ζωοτροφών. Δικαιούχοι είναι άνεργοι, νέοι αγρότες, πτυχιούχοι γεωτεχνικής σχολής ημεδαπής ή αλλοδαπής και επαγγελματίες αγρότες. Ανώτατο όριο ενοικίασης είναι τα 100 στρέμματα ανά άτομο (συμπεριλαμβάνονται η γη που έχει σήμερα ο αγρότης, εφόσον δραστηριοποιείται ήδη στη γεωργία, και τα επιπλέον στρέμματα που μπορεί να αποκτήσει). Βέβαια, για τις εκτάσεις μέχρι 10 στρέμματα τα κριτήρια διαφοροποιούνται.

Πέραν πάντως της αξιοποίησης της δημόσιας γης, στελέχη του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης επεξεργάζονται σχέδιο για την εκμετάλλευση γης που ανήκει σε αστούς και η οποία σήμερα είναι εντελώς ανεκμετάλλευτη. Αυτό θα μπορούσε να γίνει, όπως αναφέρουν τα ίδια στελέχη, με μια ηλεκτρονική δημοπρασία για μίσθωση γης για παραγωγική χρήση, υπογραμμίζοντας πως «αφού το μέτρο για την ενοικίαση γης πέτυχε, δείχνει ότι μπορούν να γίνουν δύο βήματα παραπέρα».

Τα «κόκκινα» δάνεια αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο .Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι οι διεθνείς οίκοι «βλέπουν» τις επισφάλειες να σκαρφαλώνουν στο 30% φέτος και να προσεγγίζουν και το 40% το 2014, εξαιτίας της βαθιάς και παρατεταμένης ύφεσης στην Ελλάδα. Αν επαληθευτούν , τα δάνεια σε καθυστέρηση θα ξεπεράσουν τα 68 δισ. ευρώ στο τέλος του χρόνου και τα 90 δισ. ευρώ στο τέλος του 2014. Η δραματική άνοδος των επισφαλειών μοιάζει με βραδυφλεγή βόμβα στα χαρτοφυλάκια και στους ισολογισμούς των τραπεζών, καθώς δημιουργεί νέες «τρύπες» στην κεφαλαιακή επάρκεια των πιστωτικών ιδρυμάτων. Ανάμεσα λοιπόν στα σενάρια που εξετάζονται, για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση, πριν βγει εκτός ελέγχου, είναι η δημιουργία μιας ενιαίας bad bank, με τη μορφή εταιρείας διαχείρισης, η οποία θα αναλάβει όλα τα προβληματικά δάνεια, είτε αυτά προέρχονται από τράπεζες που «έσπασαν» στα δύο, είτε αποτελούν χαρτοφυλάκιο των συστημικών τραπεζών. Η πρόταση έχει πέσει ήδη στο τραπέζι σε επίπεδο Ευρωζώνης, με πολλούς κεντρικούς τραπεζίτες να τάσσονται υπέρ, αφού η πιστωτική ασφυξία απειλεί πλήθος νοικοκυριών και μικρομεσαίες επιχειρήσεις του ευρωπαϊκού Νότου.

Με όσα ισχύουν σήμερα, ένα στεγαστικό δάνειο χαρακτηρίζεται προβληματικό, όταν δεν έχουν πληρωθεί οι δόσεις τους για διάστημα 180 ημερών (6 μήνες), αντίστοιχα τα προβληματικά είναι τα καταναλωτικά, επιχειρηματικά και τα δάνεια προς δημόσιες επιχειρήσεις που είναι σε καθυστέρηση μέχρι 90 μέρες. Την τελευταία πενταετία η αύξηση των «κόκκινων» δανείων ήταν αλματώδης. Το 2008 το ποσοστό τους ήταν στο 5% και αντιστοιχούσε σε δάνεια ύψους 12 δισ. ευρώ. Το 2012 το ποσοστό των δανείων σε καθυστέρηση έφτασε το 24,6% με τις «κόκκινες» οφειλές να εκτινάσσονται στα 56 δισ. ευρώ. Τα δάνεια των νοικοκυριών ανέρχονταν συνολικά σε 106,53 δισ. ευρώ στο τέλος του 2012. Από αυτά τα 76 δισ. ευρώ είναι στεγαστικά και 30,2 δισ. καταναλωτικά (συμπεριλαμβάνονται και οι πιστωτικές κάρτες). Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των τραπεζών, τα στεγαστικά δάνεια που παρουσιάζουν καθυστέρηση άνω των 90 ημερών ξεπερνούν τα 18 δισ. ευρώ και τα καταναλωτικά είναι της τάξης των 12 δισ. ευρώ.