Δευτέρα, 29 Απρίλιος 2024 09:19

Υπέρ του ελληνικού Δημοσίου αποφάσισε η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου σχετικά με τη διαφιλονικούμενη με ιδιώτες περιοχή της Καλντέρας, στη Σαντορίνη. Στο Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας είχε προσφύγει ανώνυμη εταιρεία, η οποία έχει ξεκινήσει κατασκευαστικά έργα σε έκταση περίπου 90 στρεμμάτων στην περιοχή της Καλντέρας, και ζητούσε να αναιρεθεί απόφαση του Εφετείου Αιγαίου που είχε δικαιώσει το Δημόσιο, κρίνοντας ότι οι επίμαχες εκτάσεις του ανήκουν. Το Δημόσιο έχει καταθέσει διεκδικητική αγωγή κατά τις επίμαχης ανώνυμης εταιρείας, επικαλούμενο ότι σε αυτήν την περιοχή της Σαντορίνης κανένας ιδιώτης δεν έχει αποκτήσει κυριότητα, γιατί ανέκαθεν ήταν βοσκότοπος, λιβάδι και γκρεμνά. Η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου δέχθηκε την εισήγηση του αντεισαγγελέα Αναστάσιου Κανελλόπουλου, ο οποίος έχει υποστηρίξει ότι οι εκτάσεις που είναι δασικές, αιγιαλός, κοινόχρηστες, βοσκές, αλλά και γενικά οι εκτάσεις των Κυκλάδων (μεταξύ των οποίων και της Σαντορίνης), οι οποίες λόγω της μορφής τους δεν εξουσιάζονταν από κανένα, είναι του ελληνικού Δημοσίου, ως διάδοχου του Οθωμανικού Κράτους. Οι αρεοπαγίτες ανέπεμψαν την υπόθεση στο Γ' Τμήμα του Ανωτάτου Δικαστηρίου, προκειμένου να επιλυθούν άλλα εκκρεμή νομικά ζητήματα Στην υπόθεση - πιλότο το Δημόσιο κατέφυγε προ 10ετίας στα δικαστήρια με αγωγή σε βάρος φυσικών και νομικών προσώπων που εμφανίζονταν ως ιδιοκτήτες έκτασης σχεδόν 92 στρεμμάτων στην Καλντέρα της Σαντορίνης, όταν εντόπισε στο παράλιο τμήμα της επίμαχης ζώνης, την ανέγερση οικοδόμων, τοιχίων και την φύτευση δενδρυλλίων. Το Πρωτοδικείο δικαίωσε τους ιδιώτες, αλλά το Εφετείο δέχτηκε εν μέρει την αγωγή του Δημοσίου. Το νομικό ζήτημα, έφτασε στον ΑΠ με δύο διαφορετικές αρεοπαγιτικές εισηγήσεις και το θέμα έφθασε μοιραία στην Ολομέλεια, λόγω μείζονος ενδιαφέροντος και σπουδαιότητας. Αν η Ολομέλεια ΑΠ υιοθετούσε  στη δίκη - πιλότο τους ιδιωτικούς ισχυρισμούς, τότε όλες αυτές οι τεράστιες εκτάσεις θα περάσουν στα χέρια ιδιωτών και το Δημόσιο θα αποξενωθεί από κάθε δικαίωμα κυριότητας σε ζωτικούς χώρους.

Δευτέρα, 29 Απρίλιος 2024 09:19

Χορό δισεκατομμυρίων ευρώ έχουν στήσει γύρω από τις καλλιεργούμενες εκτάσεις του πλανήτη μεγάλα ιδιωτικά funds αλλά και κρατικά κεφάλαια, καθώς ο ακήρυκτος παγκόσμιος πόλεμος για τον έλεγχο της τροφής έχει μεταφερθεί πλέον στο πιο βασικό από τα μέσα παραγωγής: Την αγροτική γη. Σύμφωνα με στοιχεία της Deutsche Bank, από το 2000 έως σήμερα έχουν αλλάξει χέρια περισσότερα από 830.000 στρέμματα γης στις αναπτυσσόμενες και όχι μόνο χώρες, αριθμός που αντιστοιχεί στο 1,7% των γεωργικών εκτάσεων του πλανήτη. Πίσω από ένα πολύ μεγάλο κομμάτι αυτών των συναλλαγών «κρύβονται» μερικά από τα πλέον γνωστά ονόματα από την αγορά των private equities και των hedge funds. Όχι, όμως, μόνο αυτά, καθώς η καλλιεργήσιμη γη προσελκύει, επίσης, κρατικούς επενδυτικούς οργανισμούς αλλά υγιή ασφαλιστικά ταμεία που αναζητούν σίγουρες επενδυτικές επιλογές με μεγάλες προοπτικές απόδοσης.

Τα παραδείγματα που αναφέρει η Deutsche Bank είναι ενδεικτικά: Πάνω από 4,2 εκατ. στρέμματα «μετράει» στη Βραζιλία το αμερικανικό συνταξιοδοτικό ταμείο TIAA-CREF Retirement Equity Fund δαπανώντας περί τα 1,24 εκατ. δολάρια, ενώ στην ίδια χώρα η γερμανική αγροτική επενδυτική εταιρεία Acazis έχει αγοράσει 560.000 στρέμματα έναντι 77 εκατ. δολαρίων. Από το κυνήγι της αγροτικής γης δεν θα μπορούσαν να λείπουν βέβαια οι Άραβες με το κρατικό Abu Dhabi Fund for Development (πρόσφατα πρόσθεσε στη… συλλογή του 300.000 στρέμματα στο Σουδάν) και τη σαουδαραβική Αl Amoudi (έχει αγοράσει τεράστιες εκτάσεις σε πλήθος χωρών) να δίνουν τον τόνο. Τη μερίδα του λέοντος, βέβαια, στις συναλλαγές κρατούν οι ιδιωτικές επιχειρήσεις και δη επενδυτικοί κολοσσοί όπως οι Brookfield Asset Management, Louis Dreyfus, Mitsui, Hyundai, Black River Asset Management, Sollus Capital κ.ά. Ορισμένοι εξ αυτών και πιο συγκεκριμένα εκείνοι που δραστηριοποιούνται ή έχουν επεκτείνει τις δραστηριότητές τους στον αγροτικό τομέα και την παραγωγή τροφίμων, αξιοποιούν τις αποκτηθείσες εκτάσεις για ιδία χρήση. Η πλειοψηφία ωστόσο, και ειδικότερα τα μεγάλα επενδυτικά funds αποβλέπουν στα κέρδη από τη μεταπώληση των εκτάσεων αυτών σε ιδιωτικά και κρατικά κεφάλαια. Δεκάδες ακόμα επιχειρήσεις και funds έχουν ανοίξει το εύρος των δραστηριοτήτων τους προς αυτήν τη κατεύθυνση. Οι επενδύσεις στον τομέα της γεωργίας και των καλλιεργήσιμων εκτάσεων είναι ελκυστικές στους επενδυτές για τέσσερις κυρίως λόγους:

● Παρέχουν εξαιρετικές προοπτικές για την παραγωγή εισοδήματος -με αποδόσεις από την παραγωγικότητα της γεωργίας-, επειδή σε μακροπρόθεσμη βάση η ανισορροπία προσφοράς και ζήτησης για γεωργικά προϊόντα αναμένεται να οδηγήσει σε περαιτέρω ενίσχυση των τιμών. Οι αποδόσεις ποικίλλουν ανάλογα με την περιοχή και το είδος της γης και ξεκινούν από το 10% για αρχικές επενδύσει στην Αφρική και ανέρχονται πάνω από 20% ή ακόμα και 30% στη Βραζιλία.

● Οι τιμές των αγροτικών γαιών βρίσκονται σε ανοδική πορεία λόγω των προβλέψεων ότι η ζήτηση για γεωργικά προϊόντα – ως τρόφιμα αλλά και ως βιοκαύσιμα- θα συνεχίσει να αυξάνεται.

● Δίνει στους επενδυτές τη δυνατότητα για διαφοροποίηση του επενδυτικού τους χαρτοφυλακίου. Ο πολύ χαμηλός συσχετισμός των αποδόσεων με τις παραδοσιακές κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων, όπως οι μετοχές και οι αγορές ομολόγων, συχνά αναφέρεται ως ένα ελκυστικό χαρακτηριστικό της επένδυσης σε γεωργική γη.

● Πρόκειται για επενδύσεις που είναι «θωρακισμένες» τρόπον τινά απέναντι στον πληθωρισμό, με τις αποδόσεις τους μάλιστα να θεωρούνται τυπικά υψηλότερες από αυτόν.

Ο ανεξάρτητος οργανισμός Land Matrix αναφέρει ότι το σημείο καμπής για την έξαρση του ενδιαφέροντος στην αγροτική γη ήταν η διατροφική κρίση του 2007-2008. Την επόμενη κιόλας χρονιά, το επενδυτικό ενδιαφέρον εκτοξεύτηκε με περίπου 300 εκατ. στρέμματα καλλιεργήσιμων εκτάσεων να αλλάζουν χέρια μόνο μέσα στο 2009. Τα δύο τρίτα της γης που είναι στο στόχαστρο των αγορών βρίσκονται στην Αφρική (ιδίως στην Υποσαχάρια) ενώ μεγάλο είναι και το ενδιαφέρον για τη Λατινική Αμερική και δη τη Βραζιλία. Πλήθος αγοραπωλησιών γίνονται και στην Ευρώπη, ωστόσο αφορούν πολύ χαμηλότερα μεγέθη. Σε κάθε περίπτωση, οι επενδυτές αναζητούν σχετικά μεγάλες εκτάσεις, γι’ αυτό και μέχρι πρόσφατα η Ελλάδα των μικρών κλήρων δεν βρισκόταν στην πρώτη γραμμή του ενδιαφέροντος. Ωστόσο, η οικονομική συγκυρία στη χώρα μας και οι επενδυτικές ευκαιρίες που συνεπάγεται δεν αφήνουν αδιάφορα τα ιδιωτικά funds τα οποία, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, έχουν αυτή τη στιγμή στο μικροσκόπιό τους αγροτεμάχια 500 στρεμμάτων.

Δευτέρα, 29 Απρίλιος 2024 09:19

Τουλάχιστον 700.000 στρέμματα βοσκότοποι και άλλα 190.000 στρέμματα γεωργικών εκτάσεων ανήκουν στην Εκκλησία και θα μπορούσαν να δοθούν για αξιοποίηση σε όσους Ελληνες επιθυμούν να επιστρέψουν στην αγροτική ζωή. Αυτό ανέφερε σε πρόσφατο μήνυμά του ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος, εκφράζοντας την πρόθεση της Εκκλησίας να διαθέσει την περιουσία της προς αγροτική αξιοποίηση, ζητώντας από την πολιτεία να άρει τα σχετικά εμπόδια. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η συνολική έκταση της εκκλησιαστικής περιουσίας φτάνει τα 1.300.000 στρέμματα. Από αυτά 732.000 είναι βοσκότοποι, 367.000 δασικές εκτάσεις και 189.000 γεωργικές. Περίπου 400.000 στρέμματα χαρακτηρίζονται «διακατεχόμενα», καθώς δεν υπάρχουν τίτλοι ιδιοκτησίας. Σημειώνεται επίσης ότι στην περιουσία της Εκκλησίας συγκαταλέγονται και ολόκληρα νησιά και βραχονησίδες σε νησιωτικά συμπλέγματα.

Δευτέρα, 29 Απρίλιος 2024 09:19

Κύμα αγωγών για μεγάλες εκτάσεις σε περιοχές - φιλέτα, κυρίως στη νησιωτική Ελλάδα και όχι μόνο έχουν κατατεθεί στην δικαιοσύνη. Εκατοντάδες ιδιώτες (φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις) βρίσκονται σε μεγάλη δικαστική διαμάχη με το Δημόσιο, που αγωνίζεται για να πείσει ότι του ανήκουν μεγάλες εκτάσεις δασικές, αγροτικές, λιβάδια, βοσκότοποι, σε βουνά, γκρεμνά, αιγιαλούς κοινόχρηστοι χώροι κ.λπ. που αλλιώς θα περάσουν σε ιδιωτικά χέρια. Σε όλες τις αντιδικίες οι ιδιώτες (φυσικά πρόσωπα, επιχειρήσεις κ.λπ.) στηρίζουν τα ιδιοκτησιακά τους δικαιώματα (από απώτερους προγόνους, με χρησικτησία κ.λπ.) στην επιχειρηματολογία ότι πρόκειται για τμήματα ιδιωτικών γαιών που δεν κατέληξαν ποτέ στο Ελληνικό Δημόσιο, αφού δεν κατέχονταν από το Σουλτάνο ή Οθωμανούς. Και η επιχειρηματολογία αυτή αγγίζει όλα τα ακίνητα. Το ιδιοκτησιακό καθεστώς των εκτάσεων αυτών κρίνεται οριστικά αυτές τις μέρες, μέσα από την πολυαναμενόμενη ερμηνεία που θα δώσει σε υπόθεση-πιλότο η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου στις Συνθήκες και τα Πρωτόκολλα (Κωνσταντινούπολης, Λονδίνου) που υπογράφηκαν μετά την απελευθέρωση του ελληνικού κράτους από τους Τούρκους, σε συνδυασμό με τη νομοθεσία του 1837 για τα δημόσια κτήματα. Σ

ε υπόθεση - πιλότο χαρακτηρίζεται δίκη στην οποία το Δημόσιο κατέφυγε προ 10ετίας στα δικαστήρια με αγωγή σε βάρος φυσικών και νομικών προσώπων που εμφανίζονταν ως ιδιοκτήτες έκτασης σχεδόν 92 στρεμμάτων στην Καλντέρα της Σαντορίνης, όταν εντόπισε στο παράλιο τμήμα της επίμαχης ζώνης, την ανέγερση οικοδόμων, τοιχίων και την φύτευση δενδρυλλίων. Το Πρωτοδικείο δικαίωσε τους ιδιώτες, αλλά το Εφετείο δέχτηκε εν μέρει την αγωγή του Δημοσίου. Το νομικό ζήτημα, έφτασε στον ΑΠ με δύο διαφορετικές αρεοπαγιτικές εισηγήσεις και το θέμα έφθασε μοιραία στην Ολομέλεια, λόγω μείζονος ενδιαφέροντος και σπουδαιότητας. Αν η Ολομέλεια ΑΠ υιοθετήσει στη δίκη - πιλότο τους ιδιωτικούς ισχυρισμούς, τότε όλες αυτές οι τεράστιες εκτάσεις θα περάσουν στα χέρια ιδιωτών και το Δημόσιο θα αποξενωθεί από κάθε δικαίωμα κυριότητας σε ζωτικούς χώρους.