Αλλαγές  στις παρεκκλίσεις στην εκτός σχεδίου δόμηση προτίθεται επιβάλει το υπουργείο Περιβάλλοντος. Κι αυτό διότι σήμερα με ειδικούς όρους και ενίοτε με φωτογραφικές διατάξεις καταστρατηγείται στην πράξη ο βασικός κανόνας που είναι για την κατοικία τα τέσσερα στρέμματα. Για τον λόγο αυτό, από το υπουργείο προσπαθούν να περιορίσουν όσο γίνεται περισσότερο αυτήν την πληθώρα των παρεκκλίσεων. Την ίδια ώρα, εγκαταλείπεται, σύμφωνα με πληροφορίες, το σενάριο για πλήρη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων (αφορούν αυτά που δεν έχουν καμία οικοδομική άδεια) με τη μεταφορά του συντελεστή δόμησης επειδή προσκρούει σε θέματα συνταγματικότητας.

Σε ό,τι αφορά τις παρεκκλίσεις, όλες οι σχεδιαζόμενες ρυθμίσεις θα ενταθούν στο σχέδιο νόμου για θέματα χωροταξίας – πολεοδομίας που βρίσκεται στο τελικό στάδιο προετοιμασίας και θα κατατεθεί στη Βουλή τον ερχόμενο μήνα.

Οπως ξεκαθαρίζουν πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, δεν τίθεται θέμα γενικής κατάργησης των παρεκκλίσεων, μέσω των οποίων κτίζονται και εκτάσεις μέχρι και δύο στρεμμάτων σε εκτός σχεδίου περιοχές αλλά να περιοριστούν. Εδώ, αξίζει να σημειωθεί πως πουθενά στην Ευρώπη δεν υπάρχει η έννοια της εκτός σχεδίου δόμησης και της οικοδόμησης εκτός θεσμοθετημένων περιοχών.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στο στόχαστρο μπαίνουν σε πρώτη φάση οι πολύ μικρές αρτιότητες στις εκτός σχεδίου περιοχές που δίνουν τη δυνατότητα να χτιστούν αγροτεμάχια 750 ή και 1.200 τετραγωνικών μέτρων αντί για τέσσερα στρέμματα που είναι ο βασικός κανόνας στην εκτός σχεδίου δόμηση. Κι αυτό επειδή αυτές οι δύο περιπτώσεις δημιουργούν και τα μεγαλύτερα προβλήματα.

Την ίδια ώρα, επεξεργάζονται τρόπους για να εφαρμοστεί στην πράξη η μεταφορά του συντελεστή δόμησης. Στην ατζέντα του υπουργείου Περιβάλλοντος, είναι πολύ υψηλά η ενεργοποίηση αυτού του πολεοδομικού «εργαλείου».

Στόχος είναι να δοθεί ώθηση στην οικοδομική δραστηριότητα καθώς θα επιτρέψει τη δημιουργία κοινόχρηστων χώρων, ενώ θα απελευθερώσει δεκάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες δεσμευμένων οικοπέδων ή διατηρητέων κτιρίων.

Μέσω αυτού του πολεοδομικού «εργαλείου» θα δοθεί η δυνατότητα σε εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες να αξιοποιήσουν την περιουσία τους η οποία μέχρι πρόσφατα παρέμενε ανεκμετάλλευτη.

Στόχος είναι το όποιο εμπόδιο υπάρχει σήμερα στην αξιοποίηση ενός ακινήτου να υπερπηδάται με τη μεταφορά του συντελεστή δόμησης σε περιοχές «υποδοχής». Δύο είναι οι προϋποθέσεις για να λειτουργήσει στην πράξη το νέο πολεοδομικό «εργαλείο».

Το πρώτο είναι ο καθορισμός συγκεκριμένων περιοχών που θα λειτουργούν ως Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή Δόμησης και το δεύτερο είναι η ενεργοποίηση της Ψηφιακής Τράπεζας Γης. Σε ό,τι αφορά τις Ζώνες Υποδοχής, από το υπουργείο Περιβάλλοντος προωθούν τον καθορισμό τους με δύο τρόπους: με ένα πρόγραμμα ταχείας οριοθέτησής τους (εντός του 2020) σε δεκάδες δήμους, το οποίο έχει ήδη σχεδιαστεί, έχει εξασφαλιστεί η σχετική χρηματοδότηση και οι σχετικές μελέτες αναμένεται να προκηρυχτούν κατά πάσα πιθανότητα τον Ιούνιο. Ο σχεδιασμός προβλέπει περικεντρικές περιοχές της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης κι άλλων μεγάλων πόλεων, αλλά και αναπτυσσόμενες τουριστικά περιοχές.

Με τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια που μέσα σε μία εξαετία θα καλύψουν όλη την Ελλάδα (τα πρώτα με ολοκλήρωση σε δυόμισι χρόνια), μέσω των οποίων θα καθορίζονται και Ζώνες Υποδοχής που δεν έχουν καθοριστεί από το πρώτοι πρόγραμμα.

Σε ό,τι αφορά τώρα την ενεργοποίηση της Ψηφιακής Τράπεζας, στόχος είναι να έχει τον ρόλο ενός μηχανισμού λειτουργίας της μεταφοράς συντελεστή δόμησης που δεν θα περιορίζεται στην αρχειοθέτηση των τίτλων, αλλά με απρόσωπη ηλεκτρονική διαδικασία θα αντιστοιχεί προσφορά τίτλων (δηλαδή μεταφερόμενα δικαιώματα από υποψήφιους πωλητές) με ζήτηση για τέτοια δικαιώματα (δηλαδή με υποψήφιους αγοραστές).

Σε… ενοίκιο μετατρέπεται ο λογαριασμός του ΕΝΦΙΑ για 6,1 εκατομμύρια ιδιοκτήτες ακινήτων, καθώς από τον Μάρτιο μέχρι τον Δεκέμβριο θα πληρώνουν δόσεις κάθε μήνα 34 ευρώ κατά μέσο όρο ή 2,093 δισ. ευρώ συνολικά. Σε περισσότερες δόσεις εξετάζεται να απλωθεί και η εξόφληση του φόρου εισοδήματος, γεγονός που επιμερίζει το φορολογικό βάρος για τα νοικοκυριά, από την άλλη όμως ανεβάζει κατακόρυφα το κόστος των μηνιαίων δαπανών, αφού στα πάγια έξοδα για το ρεύμα, το νερό, το τηλέφωνο, το δάνειο, το ενοίκιο του σπιτιού και τα φροντιστήρια των παιδιών μπαίνει σφήνα και η Εφορία. Οπως αποκαλύπτει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη 12η έκθεση ενισχυμένης εποπτείας για την Ελλάδα έχει κλειδώσει η απόφαση της κυβέρνησης η καταβολή του ΕΝΦΙΑ του 2022 να ξεκινήσει από τον Μάρτιο, πράγμα που σημαίνει ότι η αποπληρωμή του συνολικού ποσού του φόρου θα γίνει σε 10 ή 11 μηνιαίες δόσεις σε περίπτωση που εφαρμοστεί το ισχύον μοντέλο για την καταβολή της τελευταίας δόσης στο τέλος Φεβρουαρίου. Στην έκθεση αναφέρεται χαρακτηριστικά «ότι οι ελληνικές αρχές επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους για διεύρυνση της βάσης του ΕΝΦΙΑ με τις πληρωμές να ξεκινούν από τον Μάρτιο». Η επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής του φόρου θα διευκολύνει τους φορολογούμενους στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους, καθώς περιορίζει το μηνιαίο ταμειακό βάρος. Για παράδειγμα, ιδιοκτήτης ακινήτου με ΕΝΦΙΑ ύψους 1.000 ευρώ φέτος πληρώνει το μήνα 166,6 ευρώ ενώ το 2022 θα καταβάλλει 100 ευρώ αν οι δόσεις είναι 10 ή 90,9 ευρώ για 11 δόσεις.

Ο ΕΝΦΙΑ του 2022 θα υπολογιστεί με τις νέες αυξημένες σε χιλιάδες περιοχές της χώρας αντικειμενικές τιμές, αλλά το οικονομικό επιτελείο υπόσχεται ότι με τις σχεδιαζόμενες παρεμβάσεις στα κλιμάκια και τους συντελεστές θα εξουδετερώσει το επιπλέον φορολογικό βάρος για τη συντριπτική πλειονότητα των ιδιοκτητών ακινήτων και μάλιστα για τα ακίνητα χαμηλής και μεσαίας αξίας ο φόρος θα μειωθεί σε σχέση με φέτος. Απαραίτητη προϋπόθεση για να ξεκινήσουν τον Μάρτιο οι πληρωμές είναι να έχει οριστικοποιηθεί το νέο καθεστώς για τον ΕΝΦΙΑ, εγχείρημα καθόλου εύκολο με την αρμόδια επιτροπή να τρέχει διάφορα μοντέλα προκειμένου να βρει τη συνταγή για τον κόφτη των επιβαρύνσεων από τις αντικειμενικές τιμές. Λόγω της πολυπλοκότητας της άσκησης, το σχετικό νομοσχέδιο παραπέμπεται για τον Ιανουάριο όταν ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε την κατάθεσή του στη Βουλή μέσα στον Νοέμβριο. Αρμόδια στελέχη επισημαίνουν ότι υπάρχουν ακόμα εκκρεμότητες, καθώς δεν έχει ολοκληρωθεί η άσκηση στις ζώνες που ήταν εκτός του αντικειμενικού συστήματος της αξίας των ακινήτων, σημειώνοντας ότι έχουν ενσωματωθεί οι νέες αντικειμενικές τιμές στις υφιστάμενες ζώνες και τώρα ελέγχεται εάν οι νέοι συντελεστές φέρνουν το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, η κλίμακα του νέου ΕΝΦΙΑ θα έχει περισσότερους συντελεστές που θα αυξάνονται ανάλογα με την τιμή ζώνης της περιοχής όπου βρίσκεται το ακίνητο και την αξία του, ενώ σε αυτή θα ενσωματωθεί ο συμπληρωματικός φόρος για τα φυσικά πρόσωπα, ο οποίος θα υπολογίζεται ξεχωριστά για κάθε ακίνητο.

Πέραν του ΕΝΦΙΑ το υπουργείο Οικονομικών εξετάζει αύξηση των μηνιαίων δόσεων και για το φόρο εισοδήματος με έναρξη των πληρωμών από τον Απρίλιο ή τον Μάιο και ολοκλήρωσή τους τον Φεβρουάριο του επόμενου έτους. Στο πλαίσιο αυτό, η ΑΑΔΕ σχεδιάζει η ηλεκτρονική πύλη για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων να ανοίξει από τις αρχές Μαρτίου, αλλά κάτι τέτοιο προϋποθέτει ότι οι αρμόδιοι φορείς θα στείλουν τις βεβαιώσεις με τα στοιχεία που προσυμπληρώνονται στη φορολογική δήλωση (μισθοί, συντάξεις, επιδόματα, τόκοι καταθέσεων, δάνεια κ.α.) μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου.