Αλλάζουν όλα στην δόμηση και την αρχιτεκτονική στους μικρούς οικισμούς και σε περιοχές εκτός σχεδίου. Το υπουργείο Περιβάλλοντος με πρόσχημα τη καταρτιση μελετών για την δόμηση στις περιοχές αυτές ουσιαστικά προχωρά στην καθιέρωση ενιαίων αρχιτεκτονικών προτύπων ενώ δεν αποκλείεται και η κατάργηση της δυνατότητας δόμησης 200 τμ στις εκτός σχεδίου περιοχές.

Ο κ. Νίκος Σηφουνάκης, αναπληρωτής υπουργός , ανέφερε χθές  χαρακτηριστικά ως μεγάλο πρόβλημα ότι «στον εξωαστικό χώρο κυριαρχεί ο όγκος που παράγουν τα επιτρεπόμενα 200 τμ, με το υπόγειο που γίνεται ισόγειο λόγω κλίσης, και τους δύο ορόφους με δυνατότητα τρίτου στην στέγη. Το βασικό γνώρισμα αυτών των κτιρίων είναι η μη προσαρμογή στο τοπίο και τη φυσική γεωμορφολογία της περιοχή. Πρόκειται δηλαδή για μία αρχιτεκτονική που έχει απολέσει τα βασικά γνωρίσματα της λαϊκής οικοδομικής παράδοσης».

Το “πρόγραμμα εκπόνησης μελετών για τη θεσμοθέτηση μορφολογικών κανόνων για τη δόμηση και την αρχιτεκτονική στους μικρούς οικισμούς της χώρας και σε περιοχές εκτός σχεδίου” έχει σαν στόχο τη διαμόρφωση εξειδικευμένων πλαισίων δόμησης για κάθε περιοχή της χώρας που θα αναδεικνύουν την ποικιλία της τοπικής αρχιτεκτονικής και πολεοδομικής φυσιογνωμίας. Σε κάθε περιφερειακή ενότητα (τέως νομό) – πλην της Αττικής και του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης - θα εκπονηθεί μια μελέτη για την αναγνώριση της τοπικής αρχιτεκτονικής φυσιογνωμίας και τη θεσμοθέτηση μορφολογικών κανόνων δόμησης. Το πρόγραμμα αφορά συνολικά την ανάθεση 48 μελετών που θα καλύπτουν το σύνολο της επικράτειας. Οι μελέτες έχουν χωριστεί σε μικρές, μεσαίες και μεγάλες ανάλογα με την γεωγραφική μορφολογία και έκταση του χώρου καθώς και το πλήθος των οικισμών που η μελετητική ομάδα καλείται να καλύψει. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έχει τεθεί, η ολοκλήρωση των διαδικασιών προκήρυξης των μελετών αναμένεται τον Ιούλιο του 2011. Οι αναθέσεις θα γίνουν έως τον Δεκέμβριο του 2011, ενώ η παραλαβή των μελετών προβλέπεται να γίνει τον Δεκέμβριο του 2012. Σύμφωνα με τις προδιαγραφές, τα παραδοτέα θα περιλαμβάνουν και σχέδιο Προεδρικών Διαταγμάτων ώστε να μην καθυστερήσει η θεσμοθέτηση τους.Οι «οδηγοί» δόμησης για κάθε περιοχή θα είναι προσβάσιμοι ηλεκτρονικά στους πολίτες και στους αρμόδιους φορείς.

Η πρόθεση για αλλαγές στους όρους δόμησης αλλά και στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό έγινε προφανής στην αναφορά των προβλημάτων που έχουν εντοπιστεί καθώς ο κ Σηφουνάκης είπε: «Μεγαλύτερα προβλήματα διαπιστώνονται στους μη προστατευόμενους μικρούς οικισμούς (κάτω των 2000 κατοίκων), αλλά και στον εξωαστικό χώρο, όπου επιβάλλονται ενιαίοι όροι δόμησης, κοινοί για όλη την Ελλάδα. Δηλαδή κάθε περίπτωση, είτε είναι στην Κρήτη είτε στην Μακεδονία είτε στην Κέρκυρα διέπεται από τους ίδιους κανόνες δόμησης, ένα καθεστώς που ομογενοποιεί τη φυσιογνωμία των ελληνικών τοπίων και φυσικά παράγει κακής ποιότητας δομημένο περιβάλλον. Σε ό,τι αφορά τον τύπο και τη μορφή των νέων κτιρίων, συχνά καταγράφεται η μεταφορά προτύπων από μια ά-χωρική αστική αρχιτεκτονική (όπως είναι η αστική πολυκατοικία με το συνεχές μπαλκόνι), ή αναπαράγεται μια στερεοτυπική ψευδοπαραδοσιακή αρχιτεκτονική (νησιώτικό, πηλιορείτικο κ.α.), ή ακόμη μεταφέρονται εντελώς ξένοι αρχιτεκτονικοί τύποι πρότυπα (π.χ. ελβετικό σαλέ στον Θεσσαλικό κάμπο). Σε ότι αφορά την κλίμακα των όγκων, ο βασικός τύπος των νέων κτιρίων προκύπτει από την εξάντληση των δυνατοτήτων που δίνουν οι γενικοί όροι για τη δόμηση ή και από την καταστρατήγηση τους. Για παράδειγμα στον εξωαστικό χώρο κυριαρχεί ο όγκος που παράγουν τα επιτρεπόμενα 200 τμ, με το υπόγειο που γίνεται ισόγειο λόγω κλίσης, και τους δύο ορόφους με δυνατότητα τρίτου στην στέγη. Το βασικό γνώρισμα αυτών των κτιρίων είναι η μη προσαρμογή στο τοπίο και τη φυσική γεωμορφολογία της περιοχή. Πρόκειται δηλαδή για μία αρχιτεκτονική που έχει απολέσει τα βασικά γνωρίσματα της λαϊκής οικοδομικής παράδοσης.»

Πρόσθετο πονοκέφαλο για την αγορά ακινήτων αποτελούν οι υλοποιούμενες συγχωνεύσεις μεταξύ επιχειρήσεων, που αναμένεται να ενταθούν μέσα στο 2012. Για παράδειγμα, παράγοντες της αγοράς του real estate εκτιμούν πως στην περίπτωση της συγχώνευσης της Alpha Bank και της Eurobank θα υπάρξουν -αργά ή γρήγορα- κινήσεις εξορθολογισμού του κοινού δικτύου καταστημάτων, με το κλείσιμο σημείων πώλησης σε περιπτώσεις «κραχτών» επικαλύψεων. «Σε μια τέτοια περίπτωση, εκτιμώ πως είτε θα επιλεγεί να κλείσει το χειρότερο εκ των δύο σημείο πώλησης, είτε η διοίκηση της τράπεζας θα απευθυνθεί στους ενοικιαστές για μείωση ενοικίου και θα διατηρήσει την παρουσία της εκεί όπου η έκπτωση θα είναι μεγαλύτερη», αναφέρει υψηλόβαθμο στέλεχος εισηγμένης εταιρείας. Ανάλογος προβληματισμός υπάρχει στην αγορά και στην περίπτωση συγχώνευσης του μεγέθους Vodafone - Wind αλλά και άλλων συμφωνιών που αναμένεται να οδηγήσουν σε απελευθέρωση ακινήτων τα οποία σήμερα μισθώνονται από επιχειρήσεις. Πέρα, όμως, από τη γενικότερα πτωτική τάση που αναμένεται να επικρατήσει στις τιμές και στα ενοίκια των εμπορικών ακινήτων και των γραφείων το 2012, όλα δείχνουν πως αυτήν τη χρονιά θα συνεχιστεί η τάση της αγοράς προς όφελος των εμπορικών κέντρων και σε βάρος των καταστημάτων «δρόμου». Αυτό το συμπέρασμα προκύπτει και από την πορεία της αγοράς την εορταστική περίοδο, όπου στα γνωστά εμπορικά κέντρα παρατηρήθηκε αύξηση επισκεψιμότητας και τζίρος που λίγο-πολύ συγκρίνεται με τον αντίστοιχο περυσινό, όταν το σύνολο της αγοράς εμφάνισε διψήφια πτώση!