Συνολική πτώση της τάξεως του 72% έχει καταγράψει η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα από το υψηλότερο σημείο της (2005), καθώς όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), κατά το δεκάμηνο του 2012 (Ιανουάριος-Οκτώβριος) εκδόθηκαν μόλις 19.489 οικοδομικές άδειες, έναντι 69.088 αδειών που είχαν εκδοθεί την αντίστοιχη περίοδο του 2005, όταν η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα είχε βρεθεί στο απόγειό της, από το 2000 και μετά. Εκτοτε, η πορεία των αδειών βαίνει σταθερά φθίνουσα, με τάσεις έντονης επιτάχυνσης της πτώσης από το 2010 και μετά. Συγκεκριμένα, κατά το 10μηνο του 2010 εκδόθηκαν 40.767 άδειες, έναντι 29.131 αδειών το 2011, σε μία σαφή απόδειξη του περιορισμού των νέων επενδύσεων από την πλευρά των κατασκευαστών κατοικιών. Κατά την περίοδο από τον Νοέμβριο του 2011, έως τον Οκτώβριο του 2012, το μέγεθος της συνολικής οικοδομικής δραστηριότητας, ανήλθε σε 26.127 οικοδομικές άδειες, που αντιστοιχούν σε 4.754,3 χιλιάδες τ.μ. επιφάνειας και 18.500,3 χιλιάδες κυβικά μέτρα όγκου. Παρατηρήθηκε δηλαδή, μείωση κατά 31,6% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, κατά 31,2% στην επιφάνεια και κατά 29,2 % στον όγκο σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο Νοεμβρίου 2010-Οκτωβρίου 2011.

Στη δημιουργία ενός οργανωμένου, ποιοτικού και πολυθεματικού τουριστικού μοντέλου στοχεύει το νέο Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού για τον Τουρισμό που δόθηκε στη δημοσιότητα από το υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και από σήμερα τίθεται σε δημόσια διαβούλευση.

Το νέο ΕΠ αναθεωρεί επί το αυστηρότερο το υφιστάμενο εδώ και τέσσερα χρόνια χωροταξικό πλαίσιο, με την κατάργηση ρυθμίσεων σχετικά με την ανάπτυξη μαζικού τουρισμού, με τον περιορισμό της διάσπαρτης δόμησης των τουριστικών εγκαταστάσεων, με την αύξηση της αρτιότητας εκτός σχεδίου στα 20 στρέμματα για τις ευαίσθητες αναπτυσσόμενες περιοχές, με την εξαίρεση από την τουριστική ανάπτυξη των βραχονησίδων, των νησιών με έκταση μικρότερη των 300 στρεμμάτων, των απομονωμένων νησιών, των ζωνών απολύτου προστασίας της φύσης και απλής προστασίας της φύσης και των εθνικών πάρκων.

Προβλέπεται η θέσπιση κινήτρων (μέσω του επενδυτικού νόμου) για την ίδρυση, επέκταση και τον εκσυχρονισμό ξενοδοχειακών μονάδων που ανήκουν ή αναβαθμίζονται σε κατηγορία τουλάχιστον τριών (3*) αστέρων, όπως επίσης για την απόσυρση παλαιών και απαξιωμένων τουριστικών καταλυμάτων. Θέσπιση κινήτρων επίσης για τη μετατροπή παραδοσιακών ή διατηρητέων κτισμάτων σε ξενοδοχειακές μονάδες τουλάχιστον δύο (2*) αστέρων, όπως επίσης και για επενδύσεις σε οργανωμένους τουριστικούς υποδοχείς και στα λεγόμενα σύνθετα τουριστικά καταλύματα (εκτός των τμημάτων της παραθεριστικής κατοικίας).

Με το νέο Ειδικό χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό, Ο ελληνικός χώρος χωρίζεται σε 4 βασικές κατηγορίες και 11 υποκατηγορίες, ανάλογα με την ένταση και το είδος της τουριστικής ανάπτυξης, τα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά και την ευαισθησία των φυσικών και πολιτιστικών πόρων. Για πρώτη φορά καθιερώνεται κατηγορία περιοχών ανάπτυξης εναλλακτικού τουρισμού, στην οποία υπάγεται μεγάλος αριθμός νησιών και ορεινών περιοχών, όπως και κατηγορία ανάπτυξης ειδικών μορφών τουρισμού, στην οποία ανήκουν τα χιονοδρομικά κέντρα με τους γύρω οικισμούς και οι λουτροπόλεις.

46 νησιά, ανεξαρτήτως μεγέθους, «γκρουπάρονται» στην κατηγορία ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων τουριστικών προορισμών. Πρόκειται για τα εξής: Αίγινα, Αλόννησος, Αμοργός, Ανδρος, Αντίπαρος, Αστυπάλαια, Ζάκυνθος, Θάσος, Θήρα, Ιθάκη, Ικαρία, Ιος, Κάλυμνος, Κάρπαθος, Κάσος, Κέα, Κέρκυρα, Κεφαλονιά, Κύθηρα, Κύθνος, Κως, Λέρος, Λευκάδα, Λέσβος, Λήμνος, Μήλος, Μύκονος, Νάξος, Πάρος, Πάτμος, Πόρος, Ρόδος, Σαμοθράκη, Σάμος, Σέριφος, Σίφνος, Σκιάθος, Σκόπελος, Σκύρος, Σπέτσες, Σύμη, Σύρος, Τήνος, Υδρα, Φολέγανδρος, Χίος. Πρόκειται για νησιά με σημαντική τουριστική ανάπτυξη ή προοπτική ανάπτυξης, με εξάρτηση από τον τουρισμό και με ενδεχόμενες περιβαλλοντικές πιέσεις. Στις εκτός σχεδίου περιοχές, η ελάχιστη αρτιότητα ορίζεται στα 20 στρέμματα, οι κλίνες ανά στρέμμα δεν ξεπερνούν τις 10, ενώ προωθούνται ξενοδοχεία 3, 4 και 5 αστέρων.

Σε νησιά με έκταση μεγαλύτερη από 70 τετραγωνικά χιλιόμετρα, ο ανώτατος συντελεστής δόμησης ορίζεται στο 0,05. Εξαιρούνται Κρήτη, Ρόδος, Κέρκυρα και Εύβοια όπου ισχύουν τα προβλεπόμενα από τη νομοθεσία. Βραχονησίδες, νησιά μικρότερα των 300 στρεμμάτων, νησιά που βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη των 10 ναυτικών μιλίων από τα θαλάσσια σύνορα της χώρας, απομονωμένα νησιά και αυτά που εμπίπτουν στις περιοχές Natura και στα εθνικά πάρκα, εξαιρούνται από την τουριστική αξιοποίηση.

Επιτρέπεται η τουριστική αξιοποίηση σε ακατοίκητα νησιά από 300 στρέμματα και άνω με συντελεστή δόμησης που κυμαίνεται από 0,05 έως 0,01. Αξίζει τέλος να αναφερθεί πως το ΕΠ προτείνει τη θέσπιση ειδικού τέλους επί των τουριστικών δραστηριοτήτων υπέρ των Φορέων Διαχείρισης, οι οποίοι εποπτεύουν τις προστατευόμενες περιοχές Natura.

Τρία σημεία για την ανάπτυξη εγκαταστάσεων κρουαζιέρας στην Αττική προτείνονται στο πλαίσιο του Ειδικού Πλαισίου για τον Τουρισμό: ο Πειραιάς, η ευρύτερη περιοχή του Φαληρικού Ορμου και το Λαύριο. Σημειώνεται η ανάγκη να βελτιωθούν και να εκσυγχρονιστούν οι υφιστάμενες υποδομές και να δημιουργηθούν νέες για την υποδοχή επιβατών κρουαζιέρας (home ports), κατά προτεραιότητα στις ανεπτυγμένες, αναπτυσσόμενες και μητροπολιτικές περιοχές (Αθήνα, Θεσσαλονίκη) που διαθέτουν διεθνή αεροδρόμια. Σε περιοχές αυξημένου τουριστικού ενδιαφέροντος που μπορούν να υποδεχθούν μεγάλα κρουαζιερόπλοια, προβλέπεται η δημιουργία εγκαταστάσεων εξυπηρέτησης της κρουαζιέρας (ports of call). Κατά προτεραιότητα, οι περιοχές είναι: Πειραιάς, Θεσσαλονίκη, Κατάκολο, Ρόδος, Βόλος, Καβάλα, Κως, Πάτμος, Μύκονος, Σαντορίνη, Καλαμάτα, Κέρκυρα, Κρήτη.

Στο ΕΠ τονίζεται ιδιαίτερα η ανάδειξη των σταθμών κρουαζιέρας που μπορούν να συνδεθούν με πολυθεματικούς προορισμούς, όπως θρησκευτικούς τόπους, πολιτιστικούς και αρχαιολογικούς χώρους, τόπους ιδιαίτερου φυσικού κάλους κ.λπ. Σχετικά με την ανάπτυξη του νέου θεματικού τουρισμού για σκάφη αναψυχής, προβλέπεται η δημιουργία 10 Ζωνών Ναυσιπλοΐας Αναψυχής που καλύπτουν όλη τη θαλάσσια περιοχή της χώρας. Είναι οι εξής: Θερμαϊκός - Βόρειες Σποράδες, Θρακικό Πέλαγος - Βόρειο Αιγαίο, Κεντρικό - Ανατολικό Αιγαίο, ΝΑ Αιγαίο - Δωδεκάνησα, Κρήτη, Κυκλάδες, Νότια Πελοπόννησος, Σαρωνικός - Αργολικός, Ιόνιο Πέλαγος, Κορινθιακός. Στόχος είναι ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη των κατάλληλων υποδομών σε λειτουργική συνοχή ανά Ζώνη, με τον εκσυγχρονισμό και τη δημιουργία νέων, όπου χρειάζεται, μαρίνων, αγκυροβολίων, καταφυγίων κ.λπ. Οι λιμενικές εγκαταστάσεις πρέπει να συνδέονται και με τις ανάγκες της γειτονικής ενδοχώρας.