Με εκπτώσεις έως και 60% και 80 δόσεις η νέα ρύθμιση για τα αυθαίρετα επιχειρεί να προσελκύσει τους ιδιοκτήτες που δεν έχουν ενταχθεί στους προηγούμενους νόμους.Σε κάθε περίπτωση στο «παιχνίδι» για την έλεγχο της δόμησης μπαίνει η ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίων και η έγκαιρη τακτοποίηση αυθαιρεσιών για κάθε μεταβίβαση ή ενοικίαση.

Το νομοσχέδιο προβλέπει μείωση του παραβόλου κατά 50% για πολεοδομικές παρανομίες που δεν ξεπερνούν τα 100 τετραγωνικά μέτρα, ενώ μια σειρά από παραβάσεις όπως οι πέργκολες, οι αποθήκες, τα δώματα και οι πισίνες μπορούν να τακτοποιηθούν με την έκδοση άδειας για εργασίες μικρής κλίμακας που υποβάλλονται ηλεκτρονικά και ισχύουν χωρίς άλλη διαδικασία. Για κατοικίες που έχουν χτιστεί πριν το 1975 οι ιδιοκτήτες μπορούν να πληρώσουν 250 ευρώ και να νομιμοποιήσουν μικροαυθαιρεσίες, όπως πέργκολες.

Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έδωσε χθες την όγδοη παράταση στις προθεσμίες υπαγωγής στον ισχύοντα νόμο 4178/13, καταθέτοντας παράλληλα στη Βουλή έναν νέο νόμο για τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων, ο οποίος είχε τεθεί σε διαβούλευση πριν από έναν χρόνο.

Υπό τον τίτλο «Έλεγχος και προστασία του δομημένου περιβάλλοντος» περιλαμβάνει ρυθμίσεις που καλύπτουν ευρεία θεματολογία, από την ακύρωση μεταβιβάσεων, μισθώσεων και παραχωρήσεων αυθαιρέτων και την ταυτότητα κτιρίου έως τη νομιμοποίηση αυθαίρετων κτισμάτων. Η γενικότερη φιλοσοφία είναι μείωση των παραβόλων και των προστίμων για τα αυθαίρετα, υπό προϋποθέσεις και αύξηση των δόσεων.

Ειδικότερα, το ενιαίο ειδικό πρόστιμο μειώνεται:

κατά 20%, εφόσον η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις νέες ρυθμίσεις έως την 08/12/2017.

κατά 10%, εφόσον υπαχθεί από την 09/12/2017 έως την 08/06/2018.

κατά 10% στις περιπτώσεις που υποβληθεί μελέτη στατικής επάρκειας ταυτόχρονα με τη δήλωση υπαγωγής

Αντίθετα, το ενιαίο ειδικό πρόστιμο, αυξάνεται:

κατά 10%, εφόσον η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις νέες διατάξεις από την 09/06/2018 έως την 08/12/2018.

κατά 20%, εφόσον η νομιμοποίηση γίνει μετά την 09/12/2018.

κατά 10% αν βρίσκεται σε περιοχές προστασίας για τις οποίες έχει εκδοθεί και ισχύουν ΠΔ καθορισμού όρων δόμησης.

Σε περίπτωση που για την υπαγωγή αυθαιρέτων κατασκευών και χρήσεων ολοκληρωθούν οι προβλεπόμενες εργασίες στατικής ενίσχυσης (βάσει στατικής μελέτης μηχανικού), το ενιαίο ειδικό πρόστιμο, μειώνεται κατά:

60% σε περιοχές σεισμικής επικινδυνότητας 3

50% σε περιοχές σεισμικής επικινδυνότητας 2

30% σε περιοχές σεισμικής επικινδυνότητας 1.

Εάν ολοκληρωθούν εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης (βάσει μελέτης αρμόδιου μηχανικού), το ενιαίο ειδικό πρόστιμο, μειώνεται έως:

50% για υπερβάσεις έως 250 τ.μ. σε οριζόντιες ή κάθετες ιδιοκτησίες με χρήση κατοικίας και έως 500 τ.μ. σε οριζόντιες ή κάθετες ιδιοκτησίες με άλλες χρήσεις πλην κατοικίας.

30% για μεγαλύτερες υπερβάσεις

Αποπληρωμή σε 80 δόσεις

Το πρόστιμο θα καταβάλλεται σε 80 μηνιαίες δόσεις. Σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης καταβολής της μηνιαίας δόσης, το ανεξόφλητο ποσό θα προσαυξάνεται κατά 1% για κάθε μήνα καθυστέρησης. Για εφάπαξ καταβολή έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επομένου μήνα της ημερομηνίας υπαγωγής, παρέχεται έκπτωση 20% του προστίμου. Εάν καταβληθεί το 30% του συνολικού ποσού του προστίμου, έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επομένου μηνός της ημερομηνίας υπαγωγής η έκπτωση θα είναι 10%.

Στο νομοσχέδιο παραμένει η διάταξη η οποία είχε προκαλέσει τεράστιες αντιδράσεις όταν το νομικό κείμενο είχε τεθεί για πρώτη φορά σε διαβούλευση.

Σύμφωνα με αυτή, απαγορεύεται και είναι απολύτως άκυρη η μεταβίβαση ή η σύσταση εμπράγματου δικαιώματος σε ακίνητο, στο οποίο έχει εκτελεστεί αυθαίρετη κατασκευή, ή έχει εγκατασταθεί αυθαίρετη αλλαγή χρήσης. Στην απαγόρευση εμπίπτει και η εισφορά ακινήτου σε εταιρεία.

Επίσης δεν επιτρέπεται η μίσθωση και η παραχώρηση ακινήτων στα οποία υπάρχει αυθαίρετη κατασκευή ή έχει εγκατασταθεί αυθαίρετη αλλαγή χρήσης.

Εξαιρούνται τα ακίνητα, στα οποία έχουν εκτελεστεί αυθαίρετες κατασκευές ή έχουν εγκατασταθεί αυθαίρετες χρήσεις:

που υφίστανται προ της 30-11-1955, ημερομηνίας ισχύος του από 9-8-1955 Β. Δ/τος ή

που έχουν απαλλαγεί από την κατεδάφιση, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 720/1977 (Α' 297) ή

που έχουν εξαιρεθεί από την κατεδάφιση, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 16 του ν. 1337/1983 (Α' 33) ή της παρ. 8 και παρ. 10 του άρθρου 9 του ν. 1512/1985 (Α' 4) ή

που έχει ανασταλεί η κατεδάφιση, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 15, 16, 20 και 21 του ν. 1337/1983 (Α' 33), όπως ισχύουν, χωρίς όμως να έχει απορριφθεί με απόφαση του αρμοδίου κατά περίπτωση οργάνου η αίτηση για την εξαίρεση από την κατεδάφιση ή

που έχουν εξαιρεθεί από την κατεδάφιση, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 4 του ν. 3399/2005 (Α' 255) ή

που έχει περατωθεί η διαδικασία διατήρησης, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3775/2009 (Α' 122) ή του ν. 3843/2010 (Α' 62) και για το χρονικό διάστημα που προβλέπεται σε αυτές η να έχει περατωθεί η διαδικασία της διατήρησης υπό τις προϋποθέσεις του παρόντος

που έχει περατωθεί η διαδικασία καταβολής του ενιαίου ειδικού προστίμου ή έχει καταβληθεί ποσοστό 30% του ενιαίου ειδικού προστίμου εφόσον ορίζεται κατά τις διατάξεις του παρόντος και κατά τις διατάξεις του ν. 4014/2011 (Α' 209) και του ν. 4178/2013 (Α' 174) υπό τις προϋποθέσεις του παρόντος νόμου.

Η Γραμματεία Χωρικού Σχεδιασμού & Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ, προχωρά στην κατάρτιση ενός πρωτοποριακού προγράμματος το οποίο θα περιλαμβάνει ως άξονά του τη δημιουργία ειδικού μηχανισμού στήριξης και χρηματοδότησης της ανακαίνισης και διάσωσης ιδιωτικών διατηρητέων κτιρίων στα πλαίσια του Ταμείου Ανάκαμψης της Χώρας, αλλά και την ανάληψη ειδικής μέριμνας για όσα παλαιά κτίρια αξίζει να διασωθούν και να ανακαινιστούν ως διατηρητέα.

Η θεσμοθέτηση και εφαρμογή του προγράμματος αυτού, πέραν του ότι αποτελεί Συνταγματική υποχρέωση της Πολιτείας και ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της Χώρας μας από τη Σύμβαση της Γρανάδας, θα έχει τεράστια κοινωνική διάσταση, γιατί η ανακαίνιση των διατηρητέων και παλαιών κτιρίων σε συνδυασμό με την απαλλαγή από ετοιμόρροπα κτίρια χωρίς ιδιοκτήτη θα οδηγήσει σε άμεση αναβάθμιση πάμπολλες γειτονιές και περιοχές στην Αθήνα και τις άλλες παλιές πόλεις της χώρας μας, απαλλάσσοντάς τις από ότι οδυνηρό συνεπάγεται η ύπαρξη ετοιμόρροπων και εγκαταλελειμμένων κτιρίων χωρίς ιδιοκτήτη, χωρίς να θίγει ιδιοκτησιακά συνταγματικά δικαιώματα.

Κυρίως όμως η σημασία του θα είναι αναπτυξιακή διότι θα δώσει αξία και δυνατότητα αξιοποίησης σε μεγάλο τμήμα του οικιστικού ιστού των κέντρων των πόλεων, θα αποτελέσει έναυσμα ανοικοδομήσεων και ανακαινίσεων σε όλες τις περιοχές με τέτοια ακίνητα που θα «ανασάνουν» ποιοτικά και περιβαλλοντικά.

Θα δώσει δουλειά στα συνεργεία και τους εργαζόμενους στις οικοδομές, στο εμπόριο και τη βιομηχανία οικοδομικών υλικών, και όλες τις υπηρεσίες που συναρτώνται με την οικοδομή, με ευνόητες ευεργετικές συνέπειες στην απασχόληση και το ΑΕΠ της χώρας μας.