Την ασφυκτική κατάσταση που επικρατεί στην αγορα ακινήτων επισημαίνουν δύο μελέτες που κυκλοφόρησαν πρόσφατα.Χαρακτηριστικό της κατάστασης που επικρατεί στη βασική ατμομηχανή της οικονομίας είναι η πρόβλεψη της Alpha Bank ότι οι επενδύσεις σε κατοικίες θα διαμορφωθούν σε εξαιρετικά χαμηλό επίπεδο, περί τα 5 δισ. ευρώ σε σταθερές τιμές, το 2011 (σημειώνοντας πτώση κατά 24%), από 6,6 δισ. ευρώ το 2010 και 16,1 δισ. ευρώ το 2006. Χάθηκαν, δηλαδή, μέσα σε δύο χρόνια πάνω από 11 δισ. ευρώ ή το 5% το ΑΕΠ από την οικοδομή και την κτηματαγορά γενικότερα. Η τελευταία έρευνα της εταιρείας συμβούλων επενδύσεων Δανός-all alliance member of BNP Paribas Real Estate επισημαίνει, ότι παρατηρείται υπερβολική προσφορά σε ακίνητα, ενώ η ζήτηση είναι εξαιρετικά χαμηλή. Επίσης, οι νέοι φόροι και το ασταθές οικονομικό περιβάλλον αποτελούν αρνητικό παράγοντα για τις επενδύσεις, ενώ αξιοσημείωτο είναι ότι η έρευνα αναφέρει πως δεν υπάρχει η μείωση των τιμών που όλοι θα περιμέναμε. Είναι μικρότερη απ' ό,τι κανονικά θα έπρεπε και αυτό αφήνει προφανώς περιθώρια για περαιτέρω αποκλιμάκωση. Αν αυτό θα γίνει βίαια ή όχι εξαρτάται από τη γενικότερη πορεία της οικονομίας. Πάντως, το μεγάλο πρόβλημα αυτή την περίοδο είναι η παντελής απουσία αγοραστών για σπίτια ή ενοικιαστών για επαγγελματικούς χώρους. Ετσι, έχει δημιουργηθεί ένα τεράστιο απόθεμα, το οποίο δύσκολα μπορεί να απορροφηθεί όσο οι τράπεζες αδυνατούν να χρηματοδοτήσουν αγορές. Αυτό το «στοκ» εκτιμάται ότι είναι ο κύριος παράγοντας για νέο «σπάσιμο» της φούσκας των τιμών, σε ακόμη μεγαλύτερο ποσοστό αυτή τη φορά.

Πτώση έως και 30% μέσα σε ένα χρόνο έχουν σημειώσει τα ενοίκια σε γκαρσονιέρες, δυάρια, τριάρια και τεσσάρια, σε πλήθος συνοικιών της Αθήνας και άλλων πόλεων. Στα πολύ μεγάλα διαμερίσματα, μάλιστα, επιφανείας 120 τ.μ. και άνω, επειδή η ενοικίασή τους είναι πλέον εξαιρετικά δύσκολη, οι μειώσεις φτάνουν ακόμη και το 40%. Χιλιάδες διαμερίσματα παραμένουν ξενοίκιαστα δημιουργώντας στην αγορά υπερπροσφορά που πιέζει για ακόμη χαμηλότερα ενοίκια, ενώ αποτελούν κανόνα οι ιδιοκτήτες που δέχονται να ρίξουν έως και 20% το μίσθωμα στον ενοικιαστή τους προκειμένου να μην τον χάσουν αφού δύσκολα θα καταφέρουν να μισθώσουν εκ νέου το ακίνητο. Χαρακτηριστικές του ξεφουσκώματος των ενοικίων, των ευκαιριών που αυτό δημιουργεί και του γενικότερου κλίματος που επικρατεί στην αγορά κατοικίας είναι οι ακόλουθες περιπτώσεις, σύμφωνα με στοιχεία από μεγάλα μεσιτικά γραφεία.

- Στον Χολαργό, για ανακαινισμένο σπίτι 100 τ.μ. 2ου ορόφου δίπλα στο Μετρό, η ζητούμενη τιμή είναι 600 ευρώ, όταν πέρυσι μισθωνόταν προς 800 και στην αρχή της κρίσης προς 1.000 ευρώ. Σε σχέση με πέρυσι η μείωση είναι 25%.

- Στους Αμπελοκήπους, για ρετιρέ 3άρι 75 τ.μ., ο ιδιοκτήτης ζητούσε μέχρι πρότινος 700 ευρώ, αλλά έπειτα από πολλούς μήνες άκαρπης αναζήτησης ενοικιαστή σε αυτή την τιμή το μίσθωσε τελικά στα 400 ευρώ (-43%).

- Ιδιοκτήτης διαμερίσματος 90 τ.μ. στα Εξάρχεια μέχρι πρότινος ζητούσε 450 ευρώ, «έπεσε» στα 410 ευρώ και τελικά έκλεισε συμφωνία στα 350 ευρώ (-22%).

- Ενοικιαστής ρετιρέ 85 τ.μ. στη Γλυφάδα που πλήρωνε 900 ευρώ, ζήτησε 200 ευρώ μείωση, αλλά ο ιδιοκτήτης αρνήθηκε. Ετσι, ο μισθωτής έφυγε και βρήκε διαμέρισμα περίπου ίσων τετραγωνικών μέτρων στην ίδια περιοχή με 600 ευρώ, δηλαδή 33% χαμηλότερα από όσο έδινε πριν.