Σε καταστάσεις υπερβάλλουσας προσφοράς κινείται η αγορά επαγγελματικών χώρων του πλέον εμπορικού τομέα της Εθνικής οδού Αθήνας –Λαμίας. Πρόκειται για τον τομέα από τον κόμβο της Βαρυπόμπης μέχρι το κόμβο της Ιεράς οδού όπου σύμφωνα με μετρήσεις βρίσκεται το μεγαλύτερο απόθεμα επαγγελματικών κτιρίων της συγκεκριμένης αγοράς. Από έρευνα που ολοκληρώθηκε στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας προκύπτει το συμπέρασμα ότι το εμβαδόν των αδιάθετων κτιριακών και γραφειακών χώρων στην συγκεκριμένη αγορά ξεπερνά τις 50.000 τετραγωνικά μέτρα και αφορά είτε κτίρια που προσφέρονται είτε για αγορά είτε για ενοικίαση ή ακόμα και για μεμονωμένους γραφειακούς χώρους ορόφων που το εμβαδόν ξεπερνά τα 400 τετραγωνικά μέτρα. Σύμφωνα με την έρευνα η υψηλότερη διαθεσιμότητα εντοπίζεται στον τομέα από την Λυκόβρυση έως την Φιλαδέλφεια όπου εκτιμάται βρίσκεται το 50% περίπου των προσφερόμενων κτιριακών και γραφειακών χώρων. Σημαντικό είναι και το πρόβλημα στο τομέα από την Φιλαδέλφεια μέχρι την Αχαρνών . Αντίθετα πιο ήπιες είναι συνθήκες στο ύψος της Κηφισιάς και στην Λεωφόρο Αθηνών. Πάντως πρέπει να σημειωθεί ότι στην ευρύτερη περιοχή του κόμβου της Κηφισιάς , βρίσκονται σε φάση ανέγερσης κτιριακοί χώροι των οποίων η ολοκλήρωση της κατασκευής θα προκαλέσει πρόσθετες πιέσεις στην αγορά. Πάντως, οι συνθήκες της υπερβάλλουσας προσφοράς που επικρατούν στην συγκεκριμένη αγορά έχει προκαλέσει έντονες πιέσεις στα μισθώματα των γραφειακών χώρων καθώς ήδη καταγράφηκε πτώση της τάξης του 15% περίπου σε σύγκριση με τα αντίστοιχα που ίσχυαν πριν από δώδεκα μήνες. Οι διαπραγματεύσεις που γίνονται την περίοδο αυτή με υποψήφιους μισθωτές βασίζονται σε τιμές που κινούνται στα επίπεδα των 12 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο . Οι ιδιοκτήτες μάλιστα εμφανίζονται διατεθειμένοι να συμπιέσουν ακόμα περισσότερο τις απαιτήσεις τους προκειμένου να μη μείνουν κενοί οι γραφειακοί τους χώροι. Σύμφωνα με εκτιμήσεις μεσιτών εκτός από την οικονομική κρίση , η έλλειψη υποδομών στις συγκοινωνίες είναι ένας σημαντικός λόγος για την καθήλωση του ενδιαφέροντος στην συγκεκριμένη αγορά της Αττικής.

Τις επόμενες μέρες αναμένεται να ανακοινωθεί το πρώτο, άμεσα αξιοποιήσιμο πακέτο δημόσιων ακινήτων, από τη λίστα των περίπου 350 ακινήτων της δημόσιας περιουσίας που παρέδωσαν στην Ειδική Γραμματεία Αποκρατικοποιήσεων, οι τράπεζες οι οποίες ενεργούν ως σύμβουλοι αποκρατικοποίησης του δημοσίου, στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας.

Ανάμεσα στα ακίνητα που έχουν προκρίνει ως πρώτα οι τράπεζες είναι το γνωστό πια Πρασσονήσι στη Ρόδο, η περιοχή της «Φωνή της Αμερικής» στην Ξάνθη, η περιοχή Καϊάφα στο νομό Ηλείας, οι Αλυκές στη Ζάκυνθο εκτάσεις στην Ανάβυσσο Αττικής, το Μεσολόγγι, το Βαθύ της Σάμου και το μεγαλύτερο δημόσιο ακίνητο προς αξιοποίηση, το παλαιό αεροδρόμιο στο Ελληνικό.

Το υπουργείο Οικονομικών αναμένεται να έχει στα χέρια του μέσα στην εβδομάδα την πρώτη μελέτη αξιοποίησης από την συντονίστρια Εθνική Τράπεζα και τις Alpha bank, Eurobank , Επενδυτική Τράπεζα, Εμπορική, Πειραιώς, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο Αττικής και Αγροτική. Είναι σαφές ότι το πρώτο πακέτο ακινήτων του δημοσίου θα διατεθεί, κυρίως, για τουριστική αξιοποίηση προς Έλληνες και ξένους επενδυτές του χώρου. Οι τράπεζες στη μελέτη τους θα πρέπει να υποδείξουν στην κυβέρνηση τα εξής:

1. Το νομικό καθεστώς για το κάθε ένα ακίνητο. Αν δηλαδή υπάρχουν νομικά προβλήματα (διεκδικήσεις από τρίτους) ή καταπατήσεις που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν.

2. Ποιες από τις προηγούμενες κρατικές εκτάσεις κρίνεται προτιμότερο να πωληθούν απευθείας μέσω διαγωνισμών. Ποια από τα προηγούμενα ακίνητα θα πρέπει το Δημόσιο να συνάψει συμβάσεις παραχώρησης με ιδιώτες επενδυτές με βάση το θεσμό της επιφάνειας. Με τις συμβάσεις αυτές θα υπάρχει ένα σταθερό ετήσιο εισόδημα που θα πηγαίνει αποκλειστικά για τη βαθμιαία μείωση του δημοσίου χρέους. Είναι σαφές ότι σε περίπτωση, πάντως, που επιλεγεί η λύση της μακροχρόνιας μίσθωσης έναντι της πώλησης, σύμφωνα με στελέχη της αγοράς τα έσοδα για το Δημόσιο θα είναι πολύ χαμηλότερα.

3. Ποια από τα ακίνητα μπορούν να αξιοποιηθούν με τη μέθοδο της πώλησης και επαναμίσθωσης των ακινήτων (sale and leaseback) ώστε να είναι πιο προσοδοφόρα για τα κρατικά ταμεία.

4. Αν υπό τις παρούσες συνθήκες της αγοράς και με την οικοδομική δραστηριότητα στην χώρα να βρίσκεται σε "κώμα" είναι προτιμότερη η λύση της δημιουργίας οχημάτων ειδικού σκοπού (Special Purpose Vehicle) όπου θα εισφερθούν δικαιώματα επί δημοσίων ακινήτων για την ανταλλαγή χρέους. Ωστόσο, ακόμη και σε αυτήν την περίπτωση, τα ακίνητα που θα εισφερθούν θα πρέπει να μην έχουν προβλήματα με χρήσεις γης, προκειμένου να είναι πιο ελκυστικά.

Υπενθυμίζεται ότι με βάση το μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό θα πρέπει η κυβέρνηση έως το Δεκέμβριο του 2013 να έχει συγκεντρώσει από την αξιοποίηση τη κρατικής γης και την πώληση δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών έσοδα 15 - 17 δισ. ευρώ. Τα υπόλοιπα 33 δισ. ευρώ - 35 δισ. ευρώ προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος των 50 δισ. ευρώ θα πρέπει να εισπραχθούν την τριετία 2013 - 2015.