Οι τιμές των κατοικιών κατρακυλούν στις περισσότερες τοπικές αγορές , οι τράπεζες δεν δανείζουν και η ανεργία βρίσκεται στο «κόκκινο». Αυτή είναι η ελληνική πραγματικότητα η οποία απομακρύνει όλο και περισσότερους από την προοπτική αγοράς σπιτιού. Είναι αδύνατη η αγορά; Όχι αν σκεφτείτε έξυπνα λένε κάποιοι μεσίτες. Και τι σημαίνει έξυπνα θα αναρωτηθείτε;

Πολύ απλά να προσαρμοστείτε στα νέα δεδομένα της αγοράς. Για παράδειγμα στις ΗΠΑ , τους τελευταίους μήνες ανθεί το φαινόμενο των συλλογικών αγορών. Δηλαδή , συμφωνούν δύο , τρείς ή και περισσότεροι αγοραστές και αγοράζουν μικρά κτίρια με περισσότερες από μία κατοικία- δύο ή τρείς το πιο συνηθισμένο- και αγοράζουν από κοινού . Άλλοι από αυτούς αγοράζουν για ιδιοκατοίκηση και άλλοι για να νοικιάζουν και να έχουν ένα εισόδημα. Το ίδιο ακριβώς «μονοπάτι» μπορούν να ακολουθήσουν και στην Ελλάδα. Διπλοκατοικίες και μικρά κτίρια που ανήκουν σε ένα ή και περισσότερους ιδιοκτήτες –κυρίως λόγω κληρονομιών- ήδη είναι προς πώληση και οι πωλητές γνωρίζουν ότι αν και μπορούν να πάρουν καλύτερη τιμή αν διαθέσουν ξεχωριστά την κάθε κατοικία αυτό είναι ιδιαίτερα δύσκολο και χρονοβόρο. Αντίθετα η συλλογική αγορά είναι μία διέξοδος για γρηγορότερη πώληση και αυτό είναι ένα στοιχείο το οποίο μπορεί να το διαπραγματευτεί κάποιος στην τιμή. Δεν είναι τυχαίο ότι σήμερα σε ορισμένα τμήματα της Νέας Υόρκης, οι συλλογικές αγορές αυξήθηκαν κατά 26% κατά το τρίτο τρίμηνο του 2010, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο.

Αν στη περίπτωση της αστικής κατοικίας η πρόταση ακούγεται αρκετά παρακινδυνευμένη , δεν ισχύει το ίδιο και στην αγορά γης. Στην περίπτωση αυτή , η συλλογική αγορά ήταν μία πρακτική που ακολουθήθηκε κατά κόρον τις δεκαετίες ΄70 και ΄80 και με τα σημερινά δεδομένα μπορεί να είναι μία πρώτης τάξεως λύση κυρίως για αγορές εκτός αστικών περιοχών. Για παράδειγμα η αγορά μεγάλων αγροτεμαχίων , που είναι στα αζήτητα, με δύο ή και περισσότερους συνιδιοκτήτες μπορεί να προσφέρει ένα ισχυρό «όπλο» για την μείωση της τιμής.

Πάντως μη υποτιμάτε τα προβλήματα . Ετσι αν και ακούγεται ευκολο το εγχείρημα , ετούτοις εμφανίζει πολλά προβλήματα με το κυριότερο να είναι: η δυνατότητα συνύπαρξης με τους υπόλοιπους. Και δεν είναι μόνο θέμα «χημείας» αλλά και κοινών στόχων.

Με αφορμή την περιπέτεια της Κύπρου κάποιοι έκαναν λόγο για "κούρεμα" καταθεσεων χαρακτηρίζοντας μία τέτοια απόφαση ως εγκληματική! Στην πραγματικότητα , όμως όλες αυτές οι κραυγές δεν ήταν τίποτε άλλο παρά "στακτη στα μάτια" προκειμένου να αποσιωπηθεί η αλήθεια: το σχέδιο για το "κούρεμα" της περιουσίας είναι ήδη σε εξέλιξη με κύριο όπλο την φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας των ελλήνων. Αλήθεια τι είναι όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας τις τελευταίες εβδομάδες; Μήπως ο νέος φόρος δεν σημαίνει απαξίωση της περιουσίας των ελλήνων; Μήπως , οι μαζικοί πλειστηριασμοί δεν θα οδηγήσουν σε νέες απώλειες των τιμών των ακινήτων που ήδη έχουν χάσει το 30% της αξίας τους σε 3 μόλιες χρόνια; Αν όλα αυτά δεν είναι "κούρεμα" τότε τι είναι; Και για την ιστορία να επισημάνουμε ότι τα ακίνητα αντιπροσωπεύουν το 70% και πλέον του πλούτου των ελληνικών νοικοκυριών σύμφωνα με παλαιότερες μελέτες της Εθνικής και άλλων. Ας πάμε όμως τα πράγματα απο την αρχή.

Αν ένα νοικοκυριό είχε όλες τις αποταμιεύσεις του συνολικού ύψους 300.000 ευρώ σε τραπεζικές καταθέσεις θα μπορούσε να εισπράττει 12.000 ευρώ τον χρόνο σε τόκους με επιτόκιο 4%. Με φορολογικό συντελεστή 15%, το νοικοκυριό θα πλήρωνε 1800 ευρώ σε φόρους και θα του έμεναν καθαρά στη τσέπη 10.200 ευρώ συν το αρχικό κεφάλαιο των 300.000 ευρώ. Όμως, το ίδιο νοικοκυριό θα μπορούσε να έχει βάλει, θεωρητικά, όλα αυτά τα λεφτά σ' ένα ακίνητο 150 τ.μ. αντικειμενική αξίας 300.000 ευρώ που χρησιμοποιούσε για ιδιοκατοίκηση. Στην δεύτερη περίπτωση, το νοικοκυριό θα πλήρωνε ΤΑΠ στο λογαριασμό της ΔΕΗ υπερ του δήμου, το χαράτσι της ΔΕΗ και φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας. Συνολικά, θα πλήρωνε πάνω από 1800 ευρώ. Είναι προφανές ότι το κράτος φορολογεί το ίδιο ποσό των 300.000 ευρώ με πιο απεχθή τρόπο για το νοικοκυριό που προτίμησε το ακίνητο ως μορφή αποταμίευσης σε σχέση με εκείνο που επέλεξε την τραπεζική κατάθεση. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η φορολόγηση του ακινήτου ισοδυναμεί με φορολόγηση του κεφαλαίου της αποταμίευσης και οδηγεί σε απομείωσή του, παραπέμποντας μεσομακροπρόθεσμα σε δήμευση περιουσίας. Μερικοί ίσως αμφισβητήσουν κατά πόσο η τοποθέτηση των χρημάτων ενός νοικοκυριού σε ακίνητο ή ακίνητα αντιπροσωπεύει μια μορφή αποταμίευσης. Όμως, η ιστορία διδάσκει ότι περί αυτού ακριβώς πρόκειται.

Άλλοι, παλαιότερα, έβαλαν τα λεφτά τους σε ακίνητα, φοβούμενοι τον πληθωρισμό ενώ άλλοι προτίμησαν να αγοράσουν μια ή περισσότερες γκαρσονιέρες και δυαράκια για επένδυση, προσβλέποντας στο ενοίκιο για να συμπληρώσουν τον μισθό ή την σύνταξη τους. Σήμερα, αρκετά από τα τελευταία είναι ξενοίκιαστα ή ενοικιασμένα αλλά οι νοικάρηδες αδυνατούν να καταβάλλουν το νοίκι ενώ κάποια έχουν αγοραστεί με δάνειο αντί με το εφάπαξ ή/και χρήματα από καταθέσεις. Η ικανότητα του ιδιοκτήτη να πληρώνει ή μη φόρο ακίνητης περιουσίας με εισοδηματικά κριτήρια δεν υφίσταται ουσιαστικά σαν κριτήριο στη φορολόγηση ακινήτων. Όμως, η κυβέρνηση δεν έχει κανένα ενδοιασμό να μην φορολογήσει τους κατ' επάγγελμα αγρότες για τις εκτάσεις που καλλιεργούν, διευρύνοντας την φορολογική βάση για καθαρά ψηφοθηρικούς λόγους. Ακόμη κι εκείνων που μοιράζονται δισ. ευρώ ετησίως από τις επιχορηγήσεις των κοινοτικών ταμείων. Είναι λοιπόν επόμενο η αγορά ακινήτων να έχει βουλιάξει και μαζί της η οικοδομή, στερώντας μεγάλα ποσά εσόδων ετησίως από το κράτος. Οι κυβερνώντες πιστεύουν προφανώς ότι ο σκοπός αγιάζει τα μέσα καθώς προσπαθούν απεγνωσμένα να επιτύχουν πρωτογενές πλεόνασμα από φέτος για να είναι συνεπείς με τον μνημονιακό στόχο. Ταυτόχρονα, όμως εξαντλούν ή παίζουν με τις αντοχές ενός ολοένα και μεγαλύτερου μέρους της ελληνικής κοινωνίας, δημιουργώντας νέες γενιές ληξιπρόθεσμων χρεών προς το δημόσιο.