Με μία σειρά διατάξεων, που υπόσχονται επιτάχυνση και εξορθολογισμό των απαλλοτριώσεων, το υπουργείο Υποδομών επιχειρεί να τροποπποιήσει σε βάρος των ιδιοκτητών τον Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων Ακινήτων (Ν. 2882/2001) μέσα από το Σχέδιο Νόμου που τέθηκε την Δευτέρα σε δημόσια διαβούλευση.

Σχεδιάζεται η επίσπευση και απλοποίηση των διαδικασιών, προκειμένου να περνά γρήγορα το ακίνητο στο δημόσιο και, άρα, να επιταχύνεται η έναρξη των εργασιών και να τηρούνται τα χρονοδιαγράμματά τους. Επίσης, προβλέπεται η σύνταξη τεχνικών εκθέσεων προς τα δικαστήρια από το Σώμα Ορκωτών Εκτιμητών για τον βέλτιστο καθορισμό της αποζημίωσης του κατόχου του ακινήτου. Το νομοσχέδιο καταργεί την συναρμοδιότητα του υπουργείου Οικονομικών στην κήρυξη της απαλλοτρίωσης, η οποία επιβάρυνε χρονικά την όλη διαδικασία από δύο έως και τέσσερις μήνες, ενώ η κήρυξη της απαλλοτρίωσης θα γίνεται με απλό διάγραμμα οριζοντιογραφίας για την εξοικονόμηση χρόνου.

Επίσης, το υπουργικό συμβούλιο αντί πράξεων απαλλοτρίωσης θα χαρακτηρίζει ότι τα μεγάλα έργα ως έχοντα «γενικότερη σημασία για την εθνική οικονομία» και θα εξουσιοδοτεί την αρμόδια αρχή να κηρύσσει από μόνη τις απαλλοτριώσεις του έργου. Ακόμη, η αποβολή των πρώην ιδιοκτητών θα διατάσσεται με την ίδια απόφαση του δικαστηρίου, που θα καθορίζει την προσωρινή αποζημίωση, προς αποφυγήν νέων προσφυγών στη Δικαιοσύνη.

Το νομοσχέδιο, επίσης, καθιστά ευκολότερη την υλοποίηση προγραμμάτων αστικών αναπλάσεων, καθώς δεν θα επιτρέπει την εκ των προτέρων κεφαλαιοποίηση των τιμών της αξίας της γης από τους ιδιοκτήτες, διότι συχνά το κόστος της απαλλοτρίωσης φτάνει να ξεπερνά τον προϋπολογισμό των έργων, ακυρώνοντας φυσικά τις όποιες προσπάθειες.

Ακόμη, θα προβλέπεται ιδιαίτερη αποζημίωση, λόγω μείωσης της αξίας των τμημάτων ενός ακινήτου που δεν απαλλοτριώνονται, παράλληλα με την απόφαση καθορισμού της κύριας αποζημίωσης. Επίσης, αρμόδιο να προσδιορίσει οριστικά την αποζημίωση του προς απαλλοτρίωση ακινήτου είναι το Εφετείο της έδρας της αρχής που κατασκευάζει το έργο. Δηλαδή, στα μεγάλα έργα οι υποθέσεις φεύγουν από τα τοπικά δικαστήρια και θα εκδικάζονται στο Εφετείο Αθηνών, δηλαδή στην «έδρα» των υπουργείων. Επίσης, η οριστική αποζημίωση, που προσδιορίζεται δικαστικά, δεν θα μπορεί να υπερβαίνει σε ποσοστό 80% ή να υπολείπεται κατά 50% της αξίας που έχει καθοριστεί είτε με το σύστημα του υπουργείου Οικονομικών είτε από τις επιτροπές εκτίμησης.

Το ΙΟΒΕ επαναφέρει προτάσεις του για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας. Συγκεκριμένα λέει να μεταφερθούν τα περιουσιακά στοιχεία του ελληνικού δημοσίου στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Το δημόσιο να εισπράξει τίμημα για την περιουσία το οποίο να χρησιμοποιηθεί για την αποπληρωμή χρέους και οι οργανισμοί αυτοί μαζί με το ΤΑΙΠΔ να αξιοποιήσουν την περιουσία. Επίσης προτείνει τα μελλοντικά έσοδα των εισπράξεων από έργα παραχωρήσεων να μεταφερθούν σε εταιρία ειδικού σκοπού, ώστε με την ενεχυρίαση των εξασφαλίσεων ευρωπαϊκοί οργανισμοί να προχωρήσουν σε ένα εκτεταμένο πρόγραμμα επενδύσεων μέσω ΣΔΙΤ και με ευνοϊκά επιτόκια. Παράλληλα βλεπει υφεση στο -5% και ανεργία στο 20% .

Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ η αναθεώρηση του φετινού προϋπολογισμού θεωρείται επιβεβλημένη, λόγω της δυστοκίας στη συλλογή εσόδων και της μεγάλη ύφεσης. Στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ο γενικός διευθυντής του Ιδρύματος Γιάννης Στουρνάρας με αφορμή τις εκλογές τόνισε ότι «η Ελλάδα θα πρέπει να κυβερνηθεί» και θεωρεί ότι «οι επαναληπτικές εκλογές δεν είναι καλό». Ο ίδιος τάχθηκε κατά του κουρέματος των δανείων των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων προς τις τράπεζες. Ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ στην έκθεσή του τονίζει ότι έχει σημειωθεί χαμηλή πρόοδος στην άρση των γραφειοκρατικών εμποδίων (από τα 250 μόλις το 10% έχει αρθεί), βλέπει καθυστέρηση στην απελευθέρωση των επαγγελμάτων και αγορών, όπως και στις αποκρατικοποιήσεις. Επιπλέον, δεν βλέπει ότι μόνο με τη μείωση των μισθών θα τονωθεί η ανταγωνιστικότητας.