Στο σφυρί βγαίνουν χιλιάδες ακίνητα για χρέη προς τις τράπεζες, και το τοπίο αναμένεται να γίνει πιο άγριο στην περίπτωση που η κυβέρνηση προχωρήσει στην άρση της αναστολής των πλειστηριασμών για την πρώτη κατοικία. Αλλωστε δείγμα γραφής για τις προθέσεις της στο συγκεκριμένο ζήτημα έδωσε και με την απόρριψη τροπολογίας της ΔΗΜΑΡ, που ζητούσε παράταση του μέτρου μέχρι το 2015, η οποία κατατέθηκε στον προσφάτως ψηφισθέντα νόμο που αφορά το πρόγραμμα διευκόλυνσης για τους ενήμερους δανειολήπτες. Σε κάθε περίπτωση, η κατάσταση είναι τραγική, καθώς οποιαδήποτε πρόνοια λαμβάνεται είναι μηδενικής αποτελεσματικότητας. «Μία τρύπα στο νερό» χαρακτηρίζουν νομικοί, ενώσεις καταναλωτών και πολιτών τον προαναφερθέντα νόμο για τους ενήμερους δανειολήπτες, καθώς οι προϋποθέσεις που θέτει είναι τέτοιες που μόνο απειροελάχιστο ποστοστό μπορεί να υπαχθεί στις ρυθμίσεις. Κατά διαόλου πάνε και οι υποθέσεις που αφορούν τον εξωδικαστικό συμβιβασμό με τις τράπεζες, βάσει του νόμου Κατσέλη για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, καθώς σύμφωνα με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Καταναλωτών από τις 64.722 αιτήσεις μόνο μία (!) είχε θετική έκβαση! Ταυτόχρονα, τα Ειρηνοδικεία της χώρας έχουν φρακάρει από τις αιτήσεις, οι οποίες συσσωρεύονται. Τα διαθέσιμα στοιχεία καταδεικνύουν την κατάσταση: από τις 44.262 αιτήσεις που έχουν κατατεθεί στα Ειρηνοδικεία όλης της χώρας, έχουν βγει 1.307 αποφάσεις! Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή: Σήμερα προστατεύονται από πλειστηριασμούς όλα τα ακίνητα, εφόσον πρόκειται για οφειλές κάτω των 200.000 ευρώ προς πιστωτικά ιδρύματα. Οπως επίσης και η κύρια ή μοναδική κατοικία, ανεξάρτητα από το ποσό οφειλής, αρκεί η αντικειμενική αξία του ακινήτου να μην υπερβαίνει το αφορολόγητο όριο πρώτης κατοικίας, προσαυξημένο κατά 50%. Η απαγόρευση αυτή δεν αφορά τις οφειλές προς το Δημόσιο και το ΙΚΑ, καθώς μπορούν να προβούν σε κατασχέσεις, ανεξαρτήτως του ποσού που χρωστάει ο οφειλέτης.Προς το παρόν, το Δημόσιο κάνει κατασχέσεις, αλλά δεν βγάζουν εύκολα τα ακίνητα σε πλειστηριασμό.

Οσο για το νόμο Κατσέλη, στην πραγματικότητα ελάχιστους αφορά. Μόνο αν δεν έχει κάποιος κανένα περιουσιακό στοιχείο. Αλλά όταν τα πράγματα έχουν έτσι, δεν υπάρχει κανένας λόγος να υπαχθεί καν κάποιος στη ρύθμιση, αφού η τράπεζα δεν μπορεί να του πάρει τίποτα, καθώς τίποτα δεν έχει για να δώσει... Αν έχεις ακίνητο, ναι μεν η οφειλή μπορεί να μειωθεί, αλλά υποχρεώνεται ο ενδιαφερόμενος να πουλήσει περιουσιακά στοιχεία. Προστατεύεται η πρώτη κατοικία, με τον όρο της καταβολής με τη μορφή δόσεων του 85% της εμπορικής του αξίας, αλλά συνήθως ένα υπερχρεωμένο νοικοκυριό χάνει την ευνοϊκή ρύθμιση, μια και δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στην καταβολή των δόσεων. Για τους πλειστηριασμούς, ότι πάρα πολλά ακίνητα βγαίνουν σε πλειστηριασμό από τις τράπεζες, ενώ τελικά λίγα από αυτά κατακυρώνονται. Κι αυτό γιατί δεν υπάρχει αγοραστικό ενδιαφέρον, όπως ακριβώς συμβαίνει και στην αγορά real estate: Αλλά ακόμη και μετά τη μείωση της τιμής του ακινήτου, που επιτυγχάνεται μέσω δικαστικής απόφασης, δύσκολα βρίσκεται πλειοδότης. Οταν μετά οι τιμές των ακινήτων εκτίθενται στο ελεύθερο, τότε μόνο βρίσκονται κάποιοι ενδιαφερόμενοι, κι αυτοί ενδιαφέρονται μόνο για τα φιλέτα, για πολύ καλά ακίνητα δηλαδή.

Ηδη εφαρμόζεται,  μία νέα πρακτική, από δύο κυρίως τράπεζες προς το παρόν: Για όσους καθυστερούν το δάνειό τους δεν εκδίδεται προσωρινή διαταγή. Προχωρούν σε προσημείωση υποθήκης του ακινήτου, ακόμη κι αν αυτό ήδη έχει άλλες δέκα προσημειώσεις. Δεν τους νοιάζει αυτό. Απλώς στοχεύουν στην τιτλοποίηση των δανείων τους και επιδιώκουν να εμφανίσουν ότι τα δάνειά τους έχουν εμπράγματη εξασφάλιση. Ηδη εξαιτίας της πρακτικής αυτής τα Εφετεία δέχονται σωρηδόν σχετικές αιτήσεις από τράπεζες... Ο νέος νόμος για τους ενήμερους δανειολήπτες χαρακτηρίζεται ως εμπαιγμός προς τους δανειολήπτες. «Απειροελάχιστο ποσοστό οφειλετών θα υπαχθεί στις ρυθμίσεις αυτές, καθώς είναι περισσότερο από εμφανές ότι η σώρευση όλων αυτών των προϋποθέσεων αφήνει εκτός την πλειοψηφία των δανειοληπτών. Αλλωστε ούτε η κυβέρνηση ούτε ο εκπρόσωπος της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών μπορούσαν να δώσουν στοιχεία σχετικά με το πόσους δανειολήπτες τελικά αφορούν οι ρυθμίσεις», λένε εκπρόσωποι καταναλωτικών οργανώσεων.

Αυτοί που μας κυβερνούν ζουν σε άλλες σφαίρες και η πιο πρόσφατη απόδειξη ήλθε από τη εμμονή των Γιάννη Στουρνάρα και Σίμου Κεδίκογλου να ανοίξουν οι πύλες των πλειστηριασμών. Ο υπουργός Οικονομικών δεν φαίνεται όμως να είναι ενημερωμένος -ή μήπως είναι;- για το τι συμβαίνει τώρα στους πρώτους διδάξαντες Ισπανούς. Σε μια χώρα που πλήττεται ανηλεώς από την ανεργία και την ύφεση, υπήρχε υπερπροσφορά στέγης, αλλά καθόλου ζήτηση (δεν χρειάζεται να έχεις Νόμπελ Οικονομίας για να καταλάβεις το 'γιατί'...). Και από τις αρχές του 2008, οι τιμές έχουν υποχωρήσει κατά 30%, ενώ οι λιανικές πωλήσεις μειώθηκαν για 36ο συναπτό μήνα (στοιχεία από την "Οικονομική Καθημερινή"). Το αποτέλεσμα; Η Sareb, που είναι η "κακή" τράπεζα της Ισπανίας και η οποία είχε, από επισφαλή δάνεια, τη διαχείριση 200.000 περιουσιακών στοιχείων -τα μισά από τα οποία ακίνητα-, προχώρησε τώρα στο επόμενο βήμα. Πάγωσε τα 160 από τα 650 κατασκευαστικά έργα που είχε ξεκινήσει, τα οποία και θα κατεδαφίσει... "Αφού δεν αγοράζει κανείς κτίσμα, ας πουλήσουμε τουλάχιστον τη γη", θα σκέφθηκαν. Οι δικοί μας οικονομικοί φωστήρες τι να σκέπτονται άραγε;