Με το νέο Π.Δ. 59/29.6.2018 για τις χρήσεις γής, χωρίς κανένα σοβαρό λόγο, εισάγεται ένας ακόμη αχρείαστος περιορισμός στη χρήση και διάθεση των περιουσιακών στοιχείων των πολιτών, που θίγει τεράστιο αριθμό ιδιοκτητών και, κυρίως, ελευθέρων επαγγελματιών : Σε περιοχές με χρήσεις γης όπου δεν επιτρέπονται τα γραφεία, εκτός από εκείνες που ίσχυαν στο παρελθόν (η άσκηση επαγγέλματος να είναι επιτρεπτή από τον κανονισμό του κτιρίου και να μην απαγορεύεται από ισχύουσες διατάξεις περί υγιεινής και ασφάλειας), ισχύει και μια επιπλέον προϋπόθεση: το γραφείο να βρίσκεται εντός της μόνιμης κατοικίας αυτού που ασκεί το ελεύθερο επάγγελμα. Μόνο τότε η κατοικία μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως γραφείο! Συγκεκριμένα στα περί κατοικίας γενικά, το Π.Δ. αναφέρει ότι κατ΄ εξαίρεση, χώροι της κατοικίας επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται για άσκηση επαγγέλματος συμβατού προς την κύρια χρήση του κτιρίου όπως, ιατρού (που δεν διαθέτει νοσηλευτική κλίνη ή μονάδα εφαρμογής ισοτόπων ή ακτινολογικό εργαστήριο ή εγκαταστάσεις φυσικοθεραπείας), δικηγόρου, μηχανικού, λογιστή, οικονομολόγου, συγγραφέα, αναλυτή - προγραμματιστή Η/Υ, κοινωνιολόγου, κοινωνικού λειτουργού και δημοσιογράφου. Η εξαίρεση αυτή ισχύει εφόσον η άσκηση επαγγέλματος είναι επιτρεπτή από τον κανονισμό του κτιρίου, δεν απαγορεύεται από ισχύουσες διατάξεις περί υγιεινής και ασφάλειας και βρίσκεται εντός της μόνιμης κατοικίας αυτού που ασκεί το ελεύθερο επάγγελμα. Σε ότι αφορά την Κατοικία, το Π.Δ. διακρίνει σε περιοχές «Γενικής Κατοικίας» και «Αμιγούς Κατοικίας». Και στις δύο περιπτώσεις, για να μπορέσει μια κατοικία να χρησιμοποιηθεί σαν γραφείο θα πρέπει η άσκηση επαγγέλματος να είναι επιτρεπτή από τον κανονισμό του συγκεκριμένου κτιρίου και να μην απαγορεύεται από ισχύουσες διατάξεις περί υγιεινής και ασφάλειας. Αυτό άλλωστε ίσχυε πάντοτε. Στο άρθρο 2 (σελίδα 8759) του ΦΕΚ του νέου Π.Δ., όπου αναλύεται τι επιτρέπεται σε περιοχές όπου η χρήση γης είναι η «Αμιγής Κατοικία», δεν προβλέπεται η χρήση γραφείων. Αντίθετα, στο άρθρο 3 (σελίδα 8759) του ΦΕΚ, όπου αναλύεται τι επιτρέπεται σε περιοχές όπου η χρήση γης είναι η «Γενική κατοικία», στον αριθμό 11 προβλέπεται η χρήση γραφείων. Συνεπώς στις περιοχές «Γενικής κατοικίας», (εκεί δηλαδή που επιτρέπονται τα γραφεία), αν η άσκηση επαγγέλματος είναι επιτρεπτή από τον κανονισμό του κτιρίου και δεν απαγορεύεται από ισχύουσες διατάξεις περί υγιεινής και ασφάλειας, τότε μπορεί μια κατοικία να μισθωθεί και να χρησιμοποιηθεί ως γραφείο. Όμως στις περιοχές «Αμιγούς κατοικίας» (εκεί δηλαδή που δεν επιτρέπονται τα γραφεία), αν η άσκηση επαγγέλματος είναι επιτρεπτή από τον κανονισμό του κτιρίου, δεν απαγορεύεται από ισχύουσες διατάξεις περί υγιεινής και ασφάλειας και βρίσκεται εντός της μόνιμης κατοικίας αυτού που ασκεί το ελεύθερο επάγγελμα τότε μπορεί ο χώρος να λειτουργήσει ως γραφείο. Αυτό μπορεί να ισχύσει και σε περιοχές με άλλες χρήσεις γης (όπως πχ άρθρο 4-Πολεοδομικό Κέντρο) που επιτρέπονται οι κατοικίες και όχι τα γραφεία. Και σε αυτήν την περίπτωση αν η άσκηση επαγγέλματος είναι επιτρεπτή από τον κανονισμό του κτιρίου, δεν απαγορεύεται από ισχύουσες διατάξεις περί υγιεινής και ασφάλειας και βρίσκεται εντός της μόνιμης κατοικίας αυτού που ασκεί το ελεύθερο επάγγελμα, τότε και μόνον μπορεί ο χώρος να λειτουργήσει ως γραφείο…

Ως ημέρα «απελευθέρωσης» των πολιτών από την πολεοδομία παρουσίασε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης, στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τον πρόεδρο του ΤΕΕ Γιώργο Στασινό για την έναρξη του πληροφοριακού συστήματος e-Αδειες. Με το νέο σύστημα η υποβολή και η έκδοση οικοδομικής άδειας θα γίνονται ηλεκτρονικά. Πρόκειται για μια μεταρρύθμιση που άργησε πολλά χρόνια, συντηρώντας τη γραφειοκρατία και τη δυνατότητα διαφθοράς. Πάντως, ήδη από χθες ξεκίνησε με επιτυχία η ηλεκτρονική υποβολή των αιτήσεων, καθώς μέσα στις πρώτες ώρες λειτουργίας (09.00-11.30) κατατέθηκαν 292 αιτήματα έκδοσης οικοδομικών αδειών, σε διάφορες κατηγορίες, όπως είπε ο κ. Στασινός. «Σήμερα είναι μια πολύ σημαντική ήμερα, καθώς οι πολίτες δεν θα ξαναδούν την πολεοδομία τα επόμενα χρόνια», είπε ο κ. Σταθάκης, σημειώνοντας πως ο νόμος για τον έλεγχο και την προστασία του δομημένου περιβάλλοντος (4495/2017) ψηφίστηκε από ευρεία πλειοψηφία και άρα «έχει διαμορφωθεί πολιτικά ένα πλαίσιο πολύ ισχυρό, προκειμένου να προχωρήσουμε με αποφασιστικά βήματα και σε πλήρη ρήξη με ό,τι συνέβαινε στο παρελθόν». Βασική τομή του νόμου είναι «ο διαχωρισμός της αδειοδοτικής διαδικασίας από τη διαδικασία ελέγχου των αυθαιρεσιών, με τον έλεγχο να περνάει στα τοπικά και περιφερειακά παρατηρητήρια». Ο νόμος 4495/2017 χωρίζει τα κτίρια σε τρεις κατηγορίες. Οι κατοικίες αποτελούν την κατηγορία 3, όπου η χρήση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας είναι υποχρεωτική και η έκδοση της άδειας θα γίνεται σχεδόν αυτόματα, αμέσως μετά την ηλεκτρονική υποβολή του φακέλου από τον μηχανικό. Για τις δύο άλλες κατηγορίες (βιομηχανικά, τουριστικά, διατηρητέα ή ειδικά κτίρια) υπάρχει δυνατότητα παράλληλης χρήσης του συστήματος μέχρι τέλη Νοεμβρίου, προκειμένου να προλάβουν οι πολεοδομίες να κλείσουν τους φακέλους που έχουν συσσωρευθεί. Από 1η Δεκεμβρίου θα είναι υποχρεωτική η ηλεκτρονική έκδοση για όλες τις άδειες. Ο κ. Σταθάκης ανακοίνωσε πως στις αρχές του 2019 θα ξεκινήσει η ηλεκτρονική πλατφόρμα για την αυθαίρετη δόμηση. «Οτιδήποτε σχετικό με ένα αυθαίρετο κτίσμα ή μια αυθαίρετη παράβαση, θα αποτυπώνεται ηλεκτρονικά καθ’ όλη τη διαδικασία και θα ακολουθεί την ίδια οδό διαφάνειας», είπε ο υπουργός, ο οποίος ευχαρίστησε το ΤΕΕ για την εξαίρετη συνεργασία. Από την πλευρά του, ο κ. Στασινός επισήμανε την ανάγκη να ολοκληρωθούν τα ψηφιακά συστήματα σε όλο το φάσμα των αδειοδοτήσεων, με την υλοποίηση της πρότασης του ΤΕΕ για τον ενιαίο ψηφιακό χάρτη με όλα τα αναγκαία γεωχωρικά δεδομένα.