Τα ακίνητα και τα "ευρωατυχήματα"

Ένα σενάριο το οποίο διακινείται ευρέως τι τελευταίες εβδομάδες είναι ότι οι τιμές των ακινήτων κινδυνεύουν με κατάρρευση στην περίπτωση που συμβεί κάποιο «ατύχημα» με το ευρώ τους επόμενους μήνες. Το πιο πρόσφατο «κρούσμα» , καταγράφηκε χθες , όταν σε τηλεοπτική εκπομπή λόγου , ένας καθηγητής χρηματοοικονομικών , γνωστός επισκέπτης των καναλιών τους τελευταίους μήνες, με περισπούδαστο ύφος δήλωνε ότι σε περίπτωση «ατυχήματος» η αγορά κατοικίας κινδυνεύει με κατάρρευση. Φυσικά, πρώτος διδάξας είναι ο κ. Βενιζέλος ο οποίος από την Θεσσαλονίκη τον Σεπτέμβριο 2011 δικαιολόγησε την επιβολή του χαρατσιού της ΔΕΗ ως το μοναδικό τρόπο που είχε για να «υπερασπίσει» την αξία των ακινήτων. Φυσικά , τα επίσημα στοιχεία των διέψευσαν αφού η πτώση των τιμών επιταχύνθηκε τους επόμενους μήνες . Σίγουρα ένα «ατύχημα» με την σχέση της χώρας με το ευρώ θα έχει σοβαρότατες αρνητικές συνέπειες στην αγορά ακινήτων και κυρίως στο επίπεδο των τιμών. Ο ρυθμός πτώσης των τιμών θα επιταχυνθεί για ένα χρονικό διάστημα -κυρίως λόγο πανικού- αλλά αυτό δεν σημαίνει κατάρρευση της αγοράς όπως κάποιοι θέλουν να εμφανίσουν. Η ελληνική αγορά κατοικίας έχει αυτή την στιγμή ισχυρές «άμυνες» οι οποίες τις διαφοροποιούν από την αγορά των ΗΠΑ , της Ιρλανδίας και της Ισπανίας. Η πιο σημαντική άμυνα είναι ότι το ποσοστό των κατοικιών στο σύνολο του αποθέματος που έχουν προσημείωση και υποθήκη λόγω δανεισμού αποτελούν το 15-20% σε αντίθεση με την αγορά των ΗΠΑ που το αντίστοιχο ποσοστό προσεγγίζει το 95% και της Ιρλανδίας που κινείται σε επίπεδα άνω του 50%.

Στην Ισπανία η κατάσταση είναι κάπως διαφορετική αφού η κρίση προήλθε από την αγορά εξοχικής κατοικίας η οποία συντηρήθηκε από αλλοδαπούς πολλοί από τους οποίους εγκατέλειψαν και το ακίνητο και το δάνειο. Τι σημαίνουν όλα αυτά; Πολύ απλά ο βαθμός εξάρτησης της ελληνικής αγοράς κατοικίας είναι περιορισμένος σε σύγκριση με το εξωτερικό. Αλλά και οι ίδιες οι τράπεζες δεν θα είναι ιδιαίτερα ικανοποιημένες από μία κατάρρευση της αγοράς κατοικίας. Και αυτό ισχύει όχι επειδή σκέπτονται τον ιδιοκτήτη αλλά διότι μία απαξίωση της αγοράς απαξιώνει σημαντικά στοιχεία του ενεργητικού τους και μπορεί να οδηγήσει και τις ίδιες σε χρεωκοπία. Στα πλαίσια λοιπόν αυτά έχουν έννομο συμφέρον να στηρίξουν την αγορά κατοικίας. Φυσικά , θα προσπαθήσουν να προσπαθήσουν να προωθήσουν στην αγορά μεγάλα «πακέτα» ακινήτων για τα οποία έχουν προχωρήσει σε διαγραφές αλλά αυτό θα γίνει λελογισμένα. Εκτός του σκέλους της προσφοράς υπάρχει και το σκέλος της ζήτησης.

Ένα «ατύχημα» με το ευρώ , θα οδηγήσει την οικονομία σε υψηλούς ρυθμούς πληθωρισμού. Όπως γράφουν όλα τα βιβλία οικονομίας σε περιόδους υψηλού πληθωρισμού, το ακίνητο , είναι «καταφύγιο» για όσους θέλουν να ασφαλίσουν τις αποταμιεύσεις τους. Φυσικά , αυτό θα γίνει μετά το αρχικό σοκ . Τέτοιου είδους συμπεριφορές καταγράφηκαν στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας στην Αργεντινή όπου σήμερα οι τιμές κατοικίας έχουν επανακτήσει όλες τια απώλειες από την κρίση και μεγάλα αργεντίνικα fund είναι από τα πιο δυναμικά στην διεθνή αγορά. Όλα αυτά δεν σημαίνουν ότι η αγορά δεν θα υποστεί ένα βίαιο σοκ αλλά αυτό απέχει πολύ από την κατάρρευση που εμφανίζουν οι τηλεοπτικοί «επισκέπτες»