Οταν θα έλθει η ώρα να συμπληρώσετε την φορολογική σας δήλωση προσέξτε ιδιαίατερα τα παρακάτω:

1. Για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με τιμή ζώνης από 2.800 έως 4.999 ευρώ το τ.μ., τα ποσά προσαυξάνονται κατά 40% και για περιοχές με τιμή ζώνης από 5.000 ευρώ και άνω το τ.μ., κατά 70%.

2. Όταν υπάρχει μονοκατοικία τα ποσά προσαυξάνονται κατά 20%.

3. Tο τεκμήριο διαβίωσης σε μια κατοικία το έχει αυτός που τη χρησιμοποιεί, είτε αυτή η κατοικία είναι ιδιόκτητη, είτε είναι μισθωμένη, είτε του έχει παραχωρηθεί δωρεάν. Σε όλες τις περιπτώσεις αυτές υποχρεούται να αναγράψει τα στοιχεία στον πίνακα 5.1. για να υπολογισθεί το τεκμήριο διαβίωσης.

4. Aν η κατοικία μισθώνεται ορισμένους μήνες μέσα στο έτος, το ετήσιο τεκμήριο διαβίωσης επιμερίζεται με βάση τους μήνες που διαρκεί η μίσθωση. Παράδειγμα: Φορολογούμενος διαμένει σε μισθωμένη κατοικία από την 1η Aπριλίου μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου. Tο συνολικό ετήσιο τεκμήριο της κατοικίας αυτής είναι 5.000 ευρώ. Tο τεκμήριο διαβίωσης που θα βαρύνει το φορολογούμενο είναι 3.750 ευρώ και προκύπτει ως ακολούθως: 5.000 x 9 = 3.750.

5. Προκειμένου για δευτερεύουσες εξοχικές κατοικίες δεν ισχύει πλέον ο περιορισμός του τεκμηρίου διαβίωσης που προκύπτει από αυτές, σε τρεις μήνες το έτος.

6. Δεν υπολογίζεται τεκμήριο διαβίωσης στις περιπτώσεις των κενών κατοικιών. Προκειμένου για κατοικίες που παραμένουν κενές για διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών, απαιτείται η προσκόμιση φωτοαντίγραφων λογαριασμών της ΔEH ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο (π.χ. λογαριασμοί ύδρευσης, κοινοχρήστων κ.λπ.) από το οποίο να αποδεικνύεται ότι το ακίνητο ήταν κενό για όλο το υπόψη διάστημα.

7. Δεν υπολογίζεται τεκμήριο διαβίωσης για δευτερεύουσες κατοικίες που μισθώνουν μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού για τουριστικούς λόγους.

8. Σε περίπτωση συνιδιοκτησίας του ακινήτου, το τεκμήριο διαβίωσης θα υπολογίζεται με βάση τη συνολική επιφάνεια της κατοικίας και στη συνέχεια θα γίνεται ο επιμερισμός της, μεταξύ των συνιδιοκτητών, με βάση τα ποσοστά συνιδιοκτησίας τους. Διευκρινίζεται ότι σε περίπτωση συνιδιοκτησίας μιας κατοικίας (π.χ. από δύο συνιδιοκτήτες όπου ο ένας έχει παραχωρήσει το ποσοστό ιδιοκτησίας του στον άλλο προκειμένου ο τελευταίος να χρησιμοποιήσει την κατοικία στο σύνολό της), το τεκμήριο διαβίωσης που προκύπτει από τη συνολική επιφάνεια της κατοικίας θα βαρύνει τον ιδιοκτήτη που χρησιμοποιεί την κατοικία αυτή.

9. Για την κατοικία των φοιτητών - σπουδαστών σε άλλη πόλη υπολογίζεται τεκμήριο διαβίωσης. Eιδικότερα υπολογίζεται τεκμήριο ως δευτερεύουσα κατοικία του γονέα, ο οποίος, ως συνήθως, εμφανίζεται ως ενοικιαστής στο σχετικό μισθωτήριο συμβόλαιο.

10. Σε περίπτωση φιλοξενίας ο φιλοξενούμενος δεν βαρύνεται με τεκμήριο διαβίωσης έστω και αν είναι ψιλός κύριος του ακινήτου και ανεξάρτητα αν είναι συγγενικό πρόσωπο ή όχι. Tο τεκμήριο διαβίωσης το έχει αυτός ο οποίος τον φιλοξενεί.

11. Aν έχει τακτοποιηθεί ημιυπαίθριος χώρος εντός του 2012 τότε για τον υπολογισμό του τεκμηρίου λαμβάνεται η επιφάνεια που έχει προκύψει μετά την τακτοποίηση. Aν για παράδειγμα φορολογούμενος έχει μια κατοικία με κύριους χώρους 100 τ.μ. και μέσα στο 2012 τακτοποίησε έναν ημιυπαίθριο 20 τ.μ. ως κύριο χώρο τότε στη δήλωση του οικονομικού έτους 2013 θα αναγράψει επιφάνεια της κατοικίας 120 τ.μ. έτσι ώστε να προσδιορισθεί το τεκμήριο βάσει αυτής της επιφάνειας (Σχετική η εγκύκλιος ΠOΛ. 1126/2011).

Οι τελικές αποφάσεις αναμένεται να γνωστοποιηθούν ως την Τετάρτη. Το υπουργείο Οικονομικών θα θέσει υπ' όψιν των μελών της επιτροπής τις δικές του προτάσεις για τη μορφή που θα έχει ο νέος φόρος, εξέλιξη που σηματοδοτεί την οριστικοποίησή του, καθώς στενεύουν τα χρονικά περιθώρια που έχει στη διάθεσή της η κυβέρνηση. Το νομοσχέδιο για τον ενιαίο φόρο θα πρέπει να παρουσιαστεί στην τρόικα πριν αναχωρήσει από την Αθήνα και να κατατεθεί στη Βουλή μέχρι τα τέλη Ιουνίου. Σύμφωνα με πληροφορίες, και η πρόταση του υπουργείου Οικονομικών εξαιρεί από τον νέο φόρο τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις οι οποίες ανήκουν σε κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, επιβαρύνοντας, όμως, περισσότερο τα αστικά ακίνητα, για τα οποία μάλιστα θέτει θέμα μη ύπαρξης αφορολόγητου ορίου, κόντρα στις θέσεις των τριών κομμάτων για την καθιέρωση αφορολογήτου.

Οι φορολογικοί συντελεστές που προτείνονται κλιμακώνονται από 0,1% έως 1%, ανάλογα με την αντικειμενική αξία της ακίνητης περιουσίας. Στην περίπτωση όπου μπει τελικώς αφορολόγητο όριο 50.000 ευρώ, προτείνεται έως και διπλασιασμός των συντελεστών με κλιμάκωση από 0,2% έως 1,5% - 2%. Για τις εκτός σχεδίου εκτάσεις, αγροτεμάχια και οικόπεδα που δεν ανήκουν στους κατ' επάγγελμα αγρότες, το σχέδιο προβλέπει την επιβολή «στρεμματικού φόρου». Για το κενό των περίπου 300 εκατ. ευρώ που αφήνει η εξαίρεση των αγροτών από τον νέο φόρο, υποδεικνύονται πηγές όπως η διεύρυνση της βάσης επί της οποίας θα επιβληθεί ο φόρος, μέσα από την καταγραφή των πραγματικών διαστάσεων όλων των ακινήτων που δηλώνονται στο έντυπο Ε9, αλλά και εκείνων των ακινήτων τα οποία δεν δηλώθηκαν ποτέ, πολλά εκ των οποίων μάλιστα ηλεκτροδοτούνται.

Ο φόρος για κάποιους ιδιοκτήτες θα είναι «τσουχτερός», καθώς θα υπάρξουν και αναδρομικά «χαράτσια» για την επιφάνεια της ακίνητης περιουσίας που δεν δηλώθηκε και επομένως δεν φορολογήθηκε ( ΕΤΑΚ, ΦΑΠ κ.ά.). Από τον Ενιαίο Φόρο Ακινήτων το οικονομικό επιτελείο αναμένει εντός του 2014 έσοδα 1,7 δισ. ευρώ από τα αστικά ακίνητα, 800 εκατ. ευρώ από τα εκτός σχεδίου ακίνητα (αγροτεμάχια) και 600 εκατ. ευρώ από τα ακίνητα των νομικών προσώπων. Αξίζει να σημειωθεί ότι από τα 66,5 εκατομμύρια στρέμματα των αγροτεμαχίων, πάνω από τα μισά, και συγκεκριμένα 37 εκατ. στρέμματα, είναι καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Όμως, από το σύνολο των καλλιεργήσιμων εκτάσεων μόνο τα 14 εκατ. στρέμματα περίπου ανήκουν σε κατ' επάγγελμα αγρότες